Dramatyzacja „Mandatum fratrum” w świetle Mszału Jagiellonów

  • Piotr Wiśniewski Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Słowa kluczowe: dramat liturgiczny, mandatum, Mszał Jagiellonów, tradycja liturgiczno-muzyczna

Abstrakt

Texts of liturgical drama are an important source of information about the liturgy and help specify a given liturgical musical tradition. This catalog expands Missale Paulinorum which features, e.g. mandatum. The conducted study provides evidence that the Pauline mandatum is convergent with the Franciscan one. Comparison of both texts evidences that the Franciscan edition was original and Missale Paulinorum from Jasna Góra was its expanded version. However, it cannot be excluded that the author of the book from Jasna Góra could have based on some other sources. Lack of musical notation in the Pauline codex hinders a more detailed research. Therefore, the conclusions are only fragmentary and require further study.

Biografia autora

Piotr Wiśniewski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Muzykolog, absolwent Instytutu Muzykologii KUL (2004), Kierownik Katedry Polifonii Religijnej IM KUL, członek Towarzystwa Naukowego KUL, Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych, Towarzystwa Naukowego Franciszka Salezego, Associazione Internazionale Studi di Canto Gregoriano (Deutschsprachige Sektion), Związku Kompozytorów Polskich – Sekcja Muzykologów. W badaniach naukowych podejmuje m.in. zagadnienia związane z postgregoriańską monodią liturgiczną w Polsce w źródłowych zabytkach średniowiecznych oraz wybrane problemy współczesnej polskiej muzyki kościelnej.

Bibliografia

Bernagiewicz, Robert. 2012. Dramatyzacje procesji Niedzieli Palmowej u paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie na przełomie XV i XVI wieku. W: Liturgia w klasztorach paulińskich w Polsce. Źródła i początki, red. Remigiusz Pośpiech, 295-310. Opole: Musica Claromontana.

Cempura, Henryk. 1968. Franciszkańskie mandatum w średniowiecznych rękopisach w Polsce. Musica Medii Aevi, 3: 113-129.

Leclerq, Henri. 1910. Lavement. W: Dictionnaire d’archéologie chrétienne et de liturgie, t. 8, red. Fernand Cabrol i Henri Leclercq, 2002-2009. Paris: Letouzey.

Eeisenhofer, Ludwig. 1941-1942. Handbuch der Katholischen Liturgik. Freiburg: Herder.

Harper, John. 2002. Formy i układ liturgii zachodniej od X do XVIII wieku, tłum.

Małgorzata Kowalska. Kraków: Musica Iagiellonica.

Hoppin, Richard. 1978. The Medieval Music. New York: Norton.

Kobielus, Stanisław. 2000. Kapitularz. W: Encyklopedia Katolicka, t. 8, red. Antoni Bednarek, 664-666. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Lewański, Julian. 1965. Dramat i dramatyzacje liturgiczne w średniowieczu polskim. Musica Medii Aevi, 1: 96-174.

Lewański, Julian. 1981. Dramat i teatr średniowiecza i renesansu w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Lewański, Julian. 1959. Dramaty staropolskie. Antologia, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Lewański, Julian. 1999. Liturgiczne łacińskie dramatyzacje Wielkiego tygodnia XI-XVI w. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Lipphardt, Walther. 1975-1990. Lateinische Osterfeiern und Osterspiele. Berlin: Walter De Gruynter.

Lipphardt, Walther. 1960. Liturgische Dramen des Mittelalters. W: Die Musik in Geschichte und Gegenwart. Allgemeine Enzyklopädie der Musik, t. 8, red. Friedrich von Blume, 1010-1044. Kassel: Bärenreiter-Verlag.

Modzelewski, Zenon. 1964. Estetyka średniowiecznego dramatu liturgicznego. Cykl Wielkiego Tygodnia w Polsce. Roczniki Humanistyczne, 12(1): 5-69.

Nicoll, Allardyce. 1962. Dzieje dramatu, tłum. Henryk Krzeczkowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Pawlak, Ireneusz. 1966. Graduał Klarysek Gnieźnieńskich z 1418 r. jako dokument kultury muzycznej Gniezna. Nasza Przeszłość, 24: 135-141.

Schäfer, Thomas. 1956. Die Fusswaschung im monastischen Brauchtum und in der lateini schen Li turgie. Texte und Arbeiten, 47(1): 1-119.

Semkowicz, Władysław. 20022. Paleografia łacińska. Kraków: Universitas.

Stiefenhofer, Dionys. 1917. Die liturgische Fußwaschung am Gründonnerstag in der abendländi schen Kirche. W: Festgabe Alois Knöpfler zur vollen dung des 70. Le bensjahres, red. Heinrich M. Gietl i Georg Pfeilschifter, 325-338. Freiburg: Herder.

Surzyński, Józef. 1893. Rok kościelny czyli opis uroczystości Chrystusa Pana i świętych pańskich. Poznań: Jarosław Leitgebr.

Wiśniewski, Piotr. 2008. Śpiewy Mandatum w polskich drukach muzyczno-liturgicznych XVII wieku. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Wolański, Andrzej. 2005. Dramat liturgiczny w średniowieczu. Wrocław: Akademia Muzyczna we Wrocławiu.

Wolnik, Franciszek. 2002. Liturgia ślą skich cyster sów w średniowieczu. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.

Young, Karl. 1933. The Drama of the Medieval Church. Oxford: Clarendon Press.

Opublikowane
2017-06-28
Dział
Z problematyki historycznej