Ochrona dziecka z perspektywy cywilnoprawnej – wybrane zagadnienia

  • Barbara Małgorzata Kałdon WNP UKSW
Słowa kluczowe: ochrona dziecka, prawo cywilne

Abstrakt

Jednym z głównych celów ustawodawcy jest troska o dobro najmłodszych członków rodziny. Prawidłowo funkcjonująca rodzina nie wymaga ingerencji państwa do czasu, gdy zacznie ona odbiegać od powszechnie obowiązujących standardów. W takiej sytuacji niezbędne jest podjęcie mechanizmów prawnych, których celem będzie przywrócenie prawidłowego funkcjonowania rodziny. W związku z powyższym różne gałęzie prawa normują instrumenty mające pomóc rodzinie wyjść z kryzysu, w którym się znalazła.

Artykuł przedstawia wybrane obszary cywilnoprawnej ochrony dziecka. Zaprezentowane zostały takie zagadnienia jak: zakaz stosowania kar cielesnych względem małoletniego wraz ze skutkami jego złamania, inne formy nadużywania władzy rodzicielskiej, a także regulacje niektórych stosunków między rodzicami i dziećmi.

Bibliografia

Dobosz, Piotr. 2001. Problemy metodologii współczesnej nauki prawa administracyjnego na tle metody historyczno-prawnej. Kwartalnik Prawa Publicznego, 1(1), 9-47.

Gajda, Janusz. 2020a. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Dział IA. Rodzice i dzieci. W: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Krzysztof Pietrzykowski, 779-870. Warszawa: Wydawnictwo C.H. BECK.

Gajda, Janusz. 2020b. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Dział II. Przysposobienie. W: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, red. Krzysztof Pietrzykowski, 877-992. Warszawa: Wydawnictwo C.H. BECK.

Gil, Damian. 2011. Rola organów procesowych w przypadku przekroczenia granic dozwolonego karcenia małoletnich. W: Prawne aspekty karcenia małoletnich, red. Filip Ciepły, 109-123. Warszawa: Wolters Kluwer.

Holewińska-Łapińska, Elżbieta. 2013. Orzecznictwo w sprawach o pozbawienie władzy rodzicielskiej. Prawo w działaniu sprawy cywilnej, 14, 27-76.

Jastrzemska, Sylwia. 2019. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Księga druga. Postępowanie nieprocesowe. W: Kodeks postepowania cywilnego. Tom II. Komentarz do art. 506-1217, red. Tomasz Szanciło, 66-172. Warszawa: Wydawnictwo C.H. BECK.

Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r., Dz.U. Nr 16, poz. 93.

Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r., Dz.U. Nr 88, poz. 553.

Kodeks postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 r., Dz.U. Nr 43, poz. 296.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy z dnia 25 lutego 1964 r., Dz.U. Nr 9, poz. 59.

Konarska-Wrzosek, Violetta. 1999. Ochrona dziecka w polskim prawie karnym. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”.

Krajewski, Radosław. 2010. Karcenie dzieci. Perspektywa prawna. Warszawa: Wolters Kluwer.

Łętowski, Janusz. 1995. Prawo administracyjne dla każdego. Warszawa: Ecostar.

Postanowienie SN z 11.02. 1997 r., II CKN 90/96.

Radwański, Zbigniew. 1991. Dobro dziecka. W: Konwencja o prawach dziecka a prawo polskie, red. Adam Łopatka, 50-65. Warszawa: Wydaw. Sejmowe.

Sitarz, Olga. 2004. Ochrona praw dziecka w polskim prawie karnym na tle postanowień Konwencji o prawach dziecka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Sokołowski, Tomasz. 2013. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo: Wolters Kluwer.

Soriano, Andrés. 2002. Przemoc wobec dzieci. Tłum. Piotr Rak. Kraków: Wydawnictwo eSPe.

Trocha, Olga. 2015. Udział dzieci w postępowaniu o ograniczenie władzy rodzicielskiej – raport z badań aktowych. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 4(4), 55-81.

Uchwała SN z 06.06. 2000 r., I CKN 786/98, OSNC 2001, Nr 1, poz. 6.

Uchwała SN z 30.12. 1971 r., III CZP 87/71, OSN 1972, Nr 6, poz. 104.

Ustawa prawo o aktach stanu cywilnego z dnia 28 listopada 2014 r., Dz.U. 2014 poz. 1741.

Ustawa z 10.06. 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 125, poz. 842.

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Dz.U. z 2015 r. poz. 1390 oraz z 2019 r. poz. 730.

Wilk, Aleksandra. 2019. Ograniczenie władzy rodzicielskiej jako forma jej wsparcia – rola współpracy sądu opiekuńczego i jednostki wsparcia rodziny. W: Prawa dziecka. Perspektywa prywatnoprawna i społeczna, red. Dagmara Jaroszewska-Choraś, Agnieszka Kilińska-Pękacz i Agnieszka Wedeł-Domaradzka, 227-247. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.

Wydział Statystycznej Informacji Zarządzającej. Departament Strategii i Funduszy Europejskich. Ministerstwo Sprawiedliwości. 2019. Pozbawienie, zawieszenie, ograniczenie władzy rodzicielskiej w latach 2000-2018 i w I półroczu 2019 roku. Dostęp: 19.09.2019. https://dane.gov.pl/pl/dataset/287/resource/19553/table. Wyrok SN z 02.12. 1971 r., III URN 23/71, OSN 1972, Nr 3, poz. 50.

Wyrok SN z 06.02. 2009 r., IV CSK 447/08, MoP 2009, Nr 5, s. 244.

Wyrok SN z 07.06. 1976 r., IV CR 177/76, OSPiKA 1977, Nr 5, poz. 85.

Wyrok SN z 13.12. 2000 r., III CKN 1422/00, OSNC 2001, Nr 7-8, poz. 106.

Wyrok SN z 13.12. 2013 r., SNO 35/13.

Wyrok SN z 22.04. 1977 r., I CR 125/77, OSPiKA 1979, Nr 2, poz. 25.

Wyrok SN z 27.02. 1967 r., II CR 470/66, OSNCP 1967, Nr 9, poz. 167.

Wyrok SN z 5. 09. 1975 r., I CR 526/75, OSN 1976, Nr 7-8, poz. 171.

Opublikowane
2021-05-23
Dział
Z problematyki społeczno-pedagogicznej