Kult Miłosierdzia Bożego w twórczości polskich muzyków

Słowa kluczowe: kult miłosierdzia Bożego, pieśni, śpiewy, symfonia, kompozytorzy muzyki sakralnej

Abstrakt

Rozwój kultu miłosierdzia Bożego utrwalił papież św. Jan Paweł II, który ustanowił pierwszą niedzielę po Wielkanocy świętem Miłosierdzia Bożego. Dokonał tego w dniu kanonizacji s. Faustyny Kowalskiej (30.04.2000 r.). Oddawanie czci Bożemu miłosierdziu było impulsem do pisania kompozycji muzycznych związanych z tą tematyką, a pieśni, śpiewy, piosenki przyczyniały się do propagowania kultu. 31 Światowe Dni Młodzieży przebiegające pod hasłem Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią (Mt 5,7), które odbyły się w Krakowie w dniach 26-31.07.2016 r. z udziałem papieża Franciszka, były czynnikiem pobudzającym do tworzenia nowych utworów, teledysków i organizowania koncertów ku czci miłosierdzia Bożego. Zainteresowanie tą tematyką przełożyło się na powstanie pop-oratorium i muzyki autorstwa W. Kilara do filmu o s. Faustynie. Ogłoszony przez papieża Franciszka Rok Miłosierdzia Bożego (2016) zainspirował P. Łukaszewskiego do skomponowania wokalno-instrumentalnej Symfonii o Bożym Miłosierdziu.

Biografia autora

Dariusz Smolarek, WSD Ołtarzew

Ks. dr Dariusz Smolarek, wykładowca muzyki kościelnej i emisji głosu w Wyższym Seminarium Duchownym Księży Pallotynów w Ołtarzewie. Zajmuje się badaniem źródeł muzycznych (XVII-XIX wiek) pochodzących zwłaszcza z polskich ośrodków kościelnych, publikowaniem źródłowo-krytycznych wydań partytur rekonstruowanych na podstawie utworów zawartych w rękopisach. Jest autorem kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych.

Bibliografia

Garnczarski, Stanisław. 2016. Współczesna polska pieśń kościelna ku czci Bożego Miłosierdzia na przykładzie dwóch zbiorów: „Pieśni do miłosierdzia Bożego” oraz „Bóg bogaty w miłosierdzie”. Roczniki Teologiczne, 63 (13), 141-161. DOI: 10.18290/rt.2016.63.13-7.

Jan Paweł II. 1980. Encyklika „Dives in Misericordia”.

Kasjaniuk, Elżbieta. 2008. Miłosierdzie Boże. W: Encyklopedia Katolicka, t. 12, red. Stanisław Wilk, 1106. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Koenig, Franciszek. 2017. Lejtmotyw miłosierdzia Bożego w kulturze muzycznej od średniowiecza do współczesności. Roczniki Teologiczne, 64 (13), 45-62. DOI: 10.18290/rt.2017.64.13-3.

Kowalska, Faustyna. 1981. Dzienniczek. Miłosierdzie Boże w duszy mojej. Kraków: Wydawnictwo Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia.

Łapiński, Krzysztof. 2016. Symfonia o Bożym Miłosierdziu. W: Paweł Łukaszewski, IV Symfonia – Symfonia o Bożym Miłosierdziu (Booklet), 4-6. Warszawa: Musica Sacra Edition, DVD Video mse 048.

Machniak, Jan. 2008. Miłosierdzie Boże. Kult Miłosierdzia Bożego. W Nowym Testamencie. W: Encyklopedia Katolicka, t. 12, red. Stanisław Wilk, 1113. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Michałek, Krzysztof. 2013. Miłosierdzie Boże jako źródło inspiracji twórczej. Pro Musica Sacra, 11, 219-244.

Pikor, Wojciech. 2008. Miłosierdzie Boże. W Biblii. W Starym Testamencie. W: Encyklopedia Katolicka, t. 12, red. Stanisław Wilk, 1106-1108. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Piwowar, Andrzej. 2008. Miłosierdzie Boże. W Biblii. W Nowym Testamencie. W: Encyklopedia Katolicka, t. 12, red. Stanisław Wilk, 1108-1111. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Smolarek, Dariusz. 2018. Miłosierdzie Pańskie na wieki wyśpiewywać będę. W: Aktualność orędzia Miłosierdzia Bożego, red. Marian Kowalczyk, 277-305. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe UKSW.

Sopoćko, Michał. 2008. Miłosierdzie Boże w dziełach Jego, t. 3. Białystok: Kuria Metropolitarna Białostocka.

Publikacje elektroniczne:

Ciereszko, Henryk. 2020. Błogosławiony ks. Michał Sopoćko. Życiorys. Dostęp: 16.06.2020. http://sopocko.pl/zyciorys.

Filmpolski.pl. 2020. Faustyna. Dostęp: 13.06.2020. http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=126281.

Jan Paweł II. 2020. Homilia i Akt zawierzenia świata Bożemu Miłosierdziu. Kraków-Łagiewniki 17.08.2002. Dostęp: 15.08.2020. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/homilie/8pl_lagiewniki_17082002.html.

Katedraplock.pl. 2020. Film „Pieśń o Faustynie – Miłosierdzie drugie imię miłości”. Dostęp: 15.06.2020. http://katedraplock.pl/idcat.php?f_id=1440&f_id_cat=95.

Lukaszewski.org.uk. 2020. Paweł Łukaszewski – polish composer. Dostęp: 15.06.2020. http://www.lukaszewski.org.uk.

Łukaszewski, Paweł. 2016. IV Symfonia – Symfonia o Bożym Miłosierdziu. Warszawa: Musica Sacra Edition, DVD Video mse 048.

Margańska, Teresa. 2020. Symfonia o Bożym miłosierdziu na 25-lecie Kościoła Białostockiego. Dostęp: 15.06.2020. https://archibial.pl/wiadomosci/1427-symfonia-o-bozym-milosierdziu-na-25-lecie-kosciola-bialostockiego.

Ninateka.pl. 2020. Kolekcja: Wojciech Kilar. Muzyka do filmów o tematyce religijnej. Dostęp: (15.06.2020). https://ninateka.pl/kolekcje/kilar/muzyka-filmowa/muzyka-do-filmow-o-tematyce-religijnej.

Pop-oratorium.pl. 2020. Zespół muzyki sakralnej LUMEN. Pop-oratorium Miłosierdzie Boże. Dostęp: 13.06.2020. https://pop-oratorium.pl/index.php/milosierdzie-boze.

PWM Edition. 2020. Prawykonanie IV Symfonii Pawła Łukaszewskiego. Dostęp 06.08.2020. https://pwm.com.pl/pl/aktualnosci/szczegoly/3458894,prawykonanie-iv-symfonii-pawla-lukaszewskiego.html.

Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa. 2020. Parthenomelica Albo Pienia nabożne o Pannie naświętszey. Ktore Poważny Senat miasta Wileńskiego spolnym a porządnym Obywatelow swoich, y inney Młodźi nabożeństwem, y kosztownym apparatem, cżasu pożądanego Adwentu Pańskiego, na Roraćiech przystoynie co Rok odprawuie. Niektore poprawione, niektore z łaćińskiego na polskie przełożone, niektore nowo teraz złożone. Na cżeść y chwałę Wćielenia Pańskiego, y na wielbienie Bogarodźicy. Przez Walentego Bartoszewskiego. Cum licentia Superiorum. Dostęp: 9.06.2020. http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/docmetadata?id=31305&from=publication.

Youtube.com. 2020a. Koncert „Jezu, ufam Tobie”. Dostęp: 15.06.2020. https://www.youtube.com/watch?v=FUeCNFBw5DQ.

Youtube.com. 2020b. Światowe Dni Młodzieży: Koncert „Wierzę w Boże Miłosierdzie”. Dostęp: 15.06.2020. https://www.youtube.com/watch?v=zzDFRypU_2s.

Youtube.com. 2020c. Koncert „Bóg liczy na ciebie”. Dostęp: 15.06.2020. https://www.youtube.com/watch?v=bUyYHDyVZYE.

Youtube.com. 2020d. Campus Misericordiae – Koncert uwielbienia New Life’m i Natalia Niemien. Dostęp: 15.06.2020. https://www.youtube.com/watch?v=1haskgYSd6Y.

Youtube.com. 2020e. Pop-oratorium Miłosierdzie Boże. Dostęp: 13.06.2020. https://www.youtube.com/watch?v=wUbASdRokHU&list=PLVmY9b4SkdAxOoeBqRTl9R259BgpMWKAG.

Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. 2020a. Historia nabożeństwa do Miłosierdzia Bożego. Dostęp: 6.06.2020. https://www.faustyna.pl/zmbm/milosierdzie.

Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. 2020b. Orędzie Miłosierdzia. Kwartalnik. Dostęp: 7.06.2020. https://www.faustyna.pl/zmbm/oredzie-milosierdzia-kwartalnik.

Opublikowane
2020-11-01
Dział
Z problematyki historycznej