Działalność społeczno-polityczna Mykyty Bury w warunkach II Rzeczypospolitej
Abstrakt
W artykule przeanalizowano działalność społeczno-polityczną urodzonego w obwodzie równieńskim uczestnika pierwszej wojny światowej Mykyty Bury, wyjaśniono kulturowe oraz edukacyjne aspekty jego działalności, formy jego walki o ukrainizację Kościoła Prawosławnego w Polsce.
Udowodniono, iż w pierwszej połowie lat dwudziestych pracujący jako nauczyciel M. Bura dołączył do rozwoju organizacji „Proswita” oraz spółdzielczości na Wołyniu, a także pracował w samorządach gminnych i powiatowych. W latach trzydziestych, podzielając ideę ukraińsko-polskiego współistnienia, został jednym z organizatorów Wołyńskiego Związku Ukraińskiego, „Ojczystej Chaty” (“Ridna Chata”), poszerzał sieć „Oświeceniowych Chat” (“Proswitiańska Chata”), pracował w Towarzystwie im. Metropolity Petra Mohyły, „Szkole Ukraińskiej”, klubie sportowym „Horyń”, trzy razy był posłem na Sejm polski. Aresztowany i uwięziony przez radzieckie organy pozasądowe w 1939 r. Jako polski obywatel został wypuszczony z więzienia i dołączył do armii generała Andersa. Po zakończeniu wojny wyemigrował do Wielkiej Brytanii, później do Kanady.
Bibliografia
Бурхливе засідання Гол. Управи ВУО. 1939. Діло, 26 березня: 5-6.
Волинський Єпархіальний З’їзд. 1935. Діло, 3 лютого: 5.
Галузевий державний архів Служби зовнішньої розвідки України (ГДА СЗРУ). Ф. 1. Спр. 12617. Том 6.
Давидюк, Руслана and Андрій Жив’юк. 2008. “Почутися одним нерозривним зі своїми братами і сестрами Великої України”. Відлуння Голодомору 1932-1933 років на Рівненщині. Рівне: ВАТ “Рівненська друкарня”.
Держархів Волинської обл. (ДАВО) а. Ф. 198. Оп. 1. Спр. 5.
ДАВО b. Ф. 198. Оп. 1. Спр. 7.
ДАВО с. Ф. 198. Оп. 1. Спр. 15.
ДАВО d. Ф. 198. Оп. 1. Спр. 19.
ДАВО e. Ф. 60. Оп. 1. Спр. 2.
Держархів Львівської обл. (ДАЛО). Ф. 1. Оп. 56. Спр. 4376.
Держархів Рівненської обл. (ДАРО) a. Ф. 3. Оп. 1. Спр. 2.
ДАРО b. Ф. 30. Оп. 18. Спр. 125.
ДАРО c. Ф. 30. Оп. 20. Спр. 841.
ДАРО d. Ф. 30. Оп. 20. Спр. 844.
ДАРО e. Ф. 30. Оп. 20. Спр. 899.
ДАРО f. Ф. 33. Оп. 4. Спр. 28.
ДАРО g. Ф. 33. Оп. 4. Спр. 49.
ДАРО h. Ф. 33. Оп. 4. Спр. 56.
ДАРО i. Ф. 33. Оп. 4. Спр. 61.
ДАРО j. Ф. 33. Оп. 4. Спр. 69.
ДАРО k. Ф. 33. Оп. 4. Спр. 74.
ДАРО l. Ф. 479. Оп. 1. Спр. 9.
ДАРО m. Ф. Р–2771. Оп. 2. Спр. 4253.
Кучерепа, Микола and Руслана Давидюк. 2001. Волинське українське об’єднання (1931-1939 рр.). Луцьк: Надстир’я.
Пилипович, Тарас. 2016. Під чужими мундирами – українські серця: участь українців у складі Армії генерала Андерса в роки Другої світової війни. Київ: Кондор.
Північно-західні землі 1931. Діло, 24 квітня: 2.
Події у православному соборі в Рівному. 1934. Діло, 27 червня: 6.
Посли Волині в комісіях. 1931. Українська нива, 1 лютого: 2.
Розправа в городському суді. 1938. Діло, 4 січня: 3-4.
Справозданя з діяльності Повітового Виділу Рівенського Сеймику. 1923. Дзвін, 21 липня: 4.
Спростування М. Бури. 1938. Діло, 4 січня: 4.
Український Спортовий Клуб “Горинь” у Рівному. 1937. Волинське слово, 4 березня: 6.
Чолові українські кандидати. 1938. Волинське слово, 6 листопада: 2.
Яськевич, Руслан. 2012. З глибини віків. Нариси історії сіл Шпанів, Олексин, Хотин, Зозів. Рівне: ПП ДМ.
Archiwum Akt Nowych w Warszawie (ААN w Warszawie) a. Zespół 1181. Sygn. 979/38.
ААN w Warszawie b. Zespół 1181. Sygn. 979/16.
Centralne Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (СА MSW). K – 671 / IІІ – 35.
Stawecki, Piotr. 1997. „Polityka wołyńska Henryka Józewskiego w świetle nieznanych źródeł z lat 1935-1939.” Przegląd Wschodni 4/1(13):179-209.