Praca salezjańska z dziećmi ulicy: Specyfika oddziaływań w perspektywie międzynarodowej – badania własne na podstawie stron internetowych

Bogdan Wiesław Stańkowski

Bogdan Wiesław Stańkowski Akademia Ignatianum w Krakowie

Słowa kluczowe: dzieci ulicy, system prewencyjny, salezjanie, badania jakościowe

Abstrakt

Zaangażowanie salezjanów w pracy z dziećmi ulicy jest wyraźnym przykładem kontynuacji dzieła ks. Bosko w stosunku do dzieci i młodzieży ubogiej materialnie, bez dachu nad głową oraz tej bez perspektyw na przyszłość. W artykule autor stara się przyjrzeć specyfice oddziaływań wychowawców salezjańskich na dzieci i młodzież (metody działania, założone cele). Część teoretyczna będzie wzbogacona o badania o nachyleniu jakościowym przeprowadzone w maju 2017 roku. Wyniki badań sporządzone zostały w oparciu o analizę treści dostępnych stron internetowych prowadzonych w kilkudziesięciu krajach świata.

Bibliografia

Adamczyk, Barbara e Krzysztof Biel. 2016. Dzieci ulicy w Polsce. Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, Wydawnictwo WAM.

Adamczyk, Barbara. 2015. Zdążyć z pomocą dzieciom ulicy w Afryce. Oddziaływania resocjalizacyjne salezjanów na przykładzie wybranych krajów. Roczniki Teologiczne, 57, 167-190.

Adgentes.misje.pl. 2017. Trudna sytuacja dzieci w Peru. Dostęp: 22.05.2017. http:// www.adgentes.misje.pl/aktualnosci/wydarzenia/20449/trudna-sytuacja-dzieci-w-peru.

Aspettati, Stefano. 2017. Il futuro della fede è la strada del “fare”. Cosi rimettiamo le ali ai ragazzi smarriti. Dostęp: 18.05.2017. http://borgodonbosco.it/ lhuffington-post-intervista-il-direttore-del-borgo-ragazzi-don-bosco-don-stefano-aspettati/.

Associazione Comunità Papa Giovanni XXIII. 2017. Ridare dignità ai bambini che vivono e/o lavorano in strada. Raccomandazioni tratte da una esperienza sul campo. Dostęp: 23.05.2017. http://www.apg23.org/downloads/files/ ONU/Diritti%20del%20Bambino/documenti/16HRC%20-%20Ridare%20 dignita%20ai%20bambini%20che%20vivono%20eo%20lavorano%20in%20 strada.pdf.

Bertolino, Simona, Giovanni Gocci i Fiorenzo Ranieri. 2000. Strada facendo: aspetti psicosociali del lavoro di strada. Milano: Franco Angeli.

Braido, Pietro. 1982. Il progetto operativo di Don Bosco e l’utopia della società cristiana. Quaderni di “Salesianum”, 6, 1-40.

Caliman, Geraldo. 1998. La strada come punto di partenza: un modello interpretativo di intervento educativo per ragazzi di strada. Orientamenti pedagogici, 265, 9-33.

Camoletto, Lorenzo. 2008. Quattro interrogativi per i servizi a bassa soglia. Una “Carta” da riscrivere al tempo della “sicurezza”. Animazione Sociale, 5, 59-64.

Canafoglia, Lorenzo. 2006. Pedagogia del quotidiano. I piccoli gesti di ogni giorno tra identità multiple, rischio, relazione e cura. Animazione Sociale, 8-9, 74-81.

Council of Europe. 1994. Study Group on Street Children. Project Street Children (trad. Joanna Szeligowska).

Croce, Mauro i Mauro Vassura. 2008. I quattro assi della prevenzione. Dall’inflazione del disagio giovanile al minimalismo preventivo. Animazione Sociale, 8-9, 21- 36.

Dec, Joanna 2012. Streetworking jako forma pracy z młodzieżą zagrożoną, dziećmi ulicy. W: Zagrożenia okresu dorastania, red. Zbigniew Izdebski, 339-351. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski.

Dec, Joanna. 2005. Streetworking, czyli praca z dziećmi ulicy. Psychologia w Szkole, 4, 101-109.

Fides.org. 2017. Africa/Democratic Congo – “Street children are hunted” Salesian fathers give details of massacres in southern Congo. Dostęp: 24.05.2017. http:// www.fides.org/en/news/3223-AFRICA_DEMOCRATIC_CONGO_Street_ children_are_hunted_Salesian_fathers_give_details_of_massacres_in_ southern_Congo#.WSVkvGjyjIU.

Francesco (Papa). 2017. Meeting with the Salesians and the Daughters of Mary Help of Christians. Dostęp: 25.05.2017. https://w2.vatican.va/content/francesco/ en/speeches/2015/june/documents/papa-francesco_20150621_torino-salesiani-figlie-marie-ausiliatrice.html.

Gambini, Paolo. 2002. L’animazione di strada. Torino: Elledici.

Giuca, Ermanno. 2017. Il Papa ai salesiani, la vostra creatività a servizio dei giovani di “seconda classe”. Dostęp: 24.05.2017. http://www.young4young.com/ articles/?id=2091.

Gocko, Jerzy. 2010. Działalność Zgromadzenia Salezjańskiego na płaszczyźnie wychowania ku wartościom moralnym i społecznym. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, 1, 35-39.

Grasso, Leopoldo. 2010. Se tutto il lavoro con le „sostanze” chiede prossimità. Per un sistema dei servizi percorso da pratiche di prossimità. Animazione Sociale, 243, 22-31.

Infoans.org. 2018. Brasile – Olimpiadi, i bambini di strada hanno bisogno di aiuto, non di prigioni. Dostęp: 13.12.2018. http://www.infoans.org/sezioni/notizie/item/1538- brasile-olimpiadi-i-bambini-di-strada-hanno-bisogno-di-aiuto-non-di-prigioni.

Kurzeja, Anna. 2010. Dzieci ulicy – profilaktyka zagrożeń. Kraków: Impuls.

Makola, Dieudonné. 2015. La rete di ragazzi di strada a Lubumbashi (Repubblica Democratica del Congo). W: Con Don Bosco educatori dei giovani nel nostro tempo, red. Vito Orlando, 223-226. Roma: LAS.

Missionidonbosco.org. 2017. Una casa per i ragazzi di Ibadan in Nigeria. Dostęp: 22.05.2017. https://news.missionidonbosco.org/una-casa-per-i-ragazzi-di-strada-di-ibadan-in-nigeria.

Missionnewswire.org. 2017. International day for street children: Salesian Missions Highlights Rehabilitation and Social Programs That Provide Hope to Street Children. Dostęp: 25.05.2017. http://missionnewswire.org/international-day-for-street-children-salesian-missions-highlights-rehabilitation-and-social-programs-that-provide-hope-to-street-children/.

Mlynarčik, Peter. 2015. System prewencyjny w pracy edukacyjno-wychowawczej na Słowacji: dziś i jutro. Forum Pedagogiczne, 2, 197-209.

Morniroli, Andrea i Maddalena Pinto. 2011. C’è chi spezza l’incantesimo della scrivania. Appunti per una mediazione di prossimità con persone immigrate. Animazione Sociale, 251, 96-98.

Motto, Franceso. 2001. L’Opera Salesiana dal 1880 al 1922: significatività e portata sociale: atti del Terzo Convegno Internazionale di Storia dell’Opera Salesiana, Roma 31 Ottobre – 5 Novembre 2000. Esperienze particolari in Europa, Africa, Asia, t. 2. Roma: LAS.

Niewęgłowski, Jan. 2011. Ksiądz Jan Bosko wobec wykluczenia społecznego młodzieży włoskiej w XIX wieku. Seminare, 30, 195-207.

Olearczyk, Teresa. 2016. Rosnąca mniejszość – dzieci ulicy. W: Dzieci ulicy w Polsce. Nowe konteksty zjawiska, red. Barbara Adamczyk i Krzysztof Biel, 187-206. Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, Wydawnictwo WAM.

Paroni, Paolo. 2004. Un posto in strada: gruppi giovanili e intervento sociale. Milano: Franco Angeli.

Ragionare con i piedi. Saperi e pratiche del lavoro di strada, red. Vincenzo Castelli. 2007. Milano: Franco Angeli.

Regoliosi, Luigi. 2000. La strada come luogo educativo. Orientamenti pedagogici sul lavoro di strada. Milano: Unicopli.

Santamaria, Franco. 1998. Il lavoro di strada. Uno sguardo storico e le tipologizzazioni nel contesto italiano. Animazione Sociale, 6-7, 33-44.

Stoptratta.org. 2018. Bambini di strada – l’impegno dei missionari salesiani per garantire un futuro ai anche ai più sfortunati. Dostęp: 13.12.2018. http:// www.stoptratta.org/porto/Bambini-di-strada-l%E2%80%99impegno-dei-missionari-salesiani-per-garantire-un%20futuro-anche-ai-pi%C3%B9- sfortunati.

Vecchi, Juan Edmundo. 1988. L’Oratorio salesiano: memoria e profezia. Note di Pastorale Giovanile, 5, 4-19.

Zampetti, Andrea. 2015. Educativa di strada. Educatore di strada e sistema preventivo. W: Con don Bosco educatori dei giovani del nostro tempo. Atti del Convegno Internazionale di Pedagogia Salesiana, Roma 19-21 marzo 2015, red. Vito Orlando, 210-215. Roma: LAS.