Kardynał Stefan Wyszyński i kardynał Bolesław Kominek - wzajemne relacje
Abstrakt
Artykuł ukazuje relacje pomiędzy wybitnymi postaciami Kościoła katolickiego w Polsce - prymasem Stefanem kard. Wyszyńskim i kard. Bolesławem Kominkiem. Podstawą ich współpracy była troska o dobro Kościoła i narodu. Obydwaj darzyli się szacunkiem i zaufaniem, a początki ich znajomości sięgają 1930 r. Nawet wówczas, kiedy komuniści uwięzili prymasa, listownie wymieniali poglądy i nawzajem się wspierali. Ich formalna współpraca po 1956 r. przyczyniła się m.in. do unormowania relacji polsko-niemieckich oraz kanonicznej stabilizacji administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych w 1972 r.
Bibliografia
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej oddział we Wrocławiu
AIPN Wr 024/9161, t. 2, 209: Wyciąg z doniesienia Nr 3/24.
AIPN Wr 024/8161, t. 2, 216-220: /Odpis/[Komańcza, 8.VI.1956, list Prymasa S. Wyszyńskiego do bp. B. Kominka, zam. w Krakowie, Dom SS Urszulanek; mps].
AIPN Wr 024/8161, t. 5, 107-108: Wyciąg t.w. „Gustaw” z dnia 30.08.1962 r.
AIPN Wr 024/8161, t. 9, 16: Analiza materiałów w sprawie „krypt. „Dyplomata”.
AIPN Wr 024/8161, t. 11, 23: Informacja [Dzierżoniów, 8.09.1973].
AIPN Wr 024/8161, t. 12, 139-215: Charakterystyka działalności arcybiskupa Kominka w roku 1970.
AIPN Wr 024/8161 t. 26, 20-28: Plan [Wrocław,24.01.1973,tajne, spec. znaczenia].
Źródła drukowane
Wyszyński, Stefan. 1974. Nad trumną kardynała Bolesława Kominka. W: Dei virtus, red. Jan Krucina, 269-276. Wrocław: Wrocławska Księgarnia Archidiecezjalna.
II. Opracowania
Dudek, Antoni i Ryszard Gryz. 2006. Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989). Kraków: Znak.
Dziurok, Adam. 2011. Śląskie drogi prymasa Wyszyńskiego. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej, 10(131), 39-49.
Eisler, Jerzy. [2000]. Hierarchowie Kościoła katolickiego wobec kryzysów politycznych 1956, 1968, 1970. W: Społeczeństwo – państwo – Kościół (1945-2000). Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej, Szczecin, 15-16 VI 2000 r., red. Arkadiusz Kawecki, Krzysztof Kowalczyk i Artur Kubaj, 123-136. Szczecin: Stowarzyszenie Absolwentów US.
Hanich, Andrzej. 2012. Ksiądz infułat B. Kominek, pierwszy administrator apostolski Śląska Opolskiego (1945-1951), Opole: Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski.
Jaworska, Kazimiera. 2006. Sprawa odmowy wydania paszportu dla arcybiskupa Bolesława Kominka w 1963 r. Perspectiva, 2(9), 161-181.
Jaworska, Kazimiera. 2009. Relacje między państwem a Kościołem w (archi)diecezji wrocławskiej w latach 1956-1974. Legnica: Biblioteka Diecezji Legnickiej.
Jaworska, Kazimiera. 2016. Zaangażowanie Kardynała Bolesława Kominka w stabilizowanie polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich Północnych (1945-1965). W: Europa Ojców założycieli a teraźniejszość kontynentu, red. Robert Goczał, Kazimierz Papciak i Włodzimierz Wołyniec, 29-42.
Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
Kopiec, Jan. 2016. Kardynał Bolesław Kominek (1903-1974). W służbie braterskiego pojednania. W: Europa Ojców założycieli a teraźniejszość kontynentu, red. Robert Goczał, Kazimierz Papciak i Włodzimierz Wołyniec, 19-28. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
Krucina, Jan. 2005. Przywoływał nowe czasy. W: Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. Jan Krucina, 37-50. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Łysakowski, Piotr. 2011. Prymas Wyszyński. Twórca polsko-niemieckiego dialogu i pojednania. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej, 10(131), 72-83.
Mandziuk, Józef. 2014. Historia Kościoła katolickiego na Śląsku, t. 4: Czasy najnowsze, cz. 2: Od 1956 do 2014. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”.
Mandziuk, Józef. 2016a. Pojednanie polsko-niemieckie w wizji kardynała Bolesława Kominka. Perpectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne, 1(28), 171-187.
Mandziuk, Józef. 2016b. Początek drogi do pojednania polsko-niemieckiego (w 50-lecie wymiany listów biskupów polskich i niemieckich). Świdnickie Studia Teologiczne, 1, 57-70.
Micewski, Andrzej. 2000. Stefan Kardynał Wyszyński. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.
Mutor, Marek. 2013. Działalność wrocławskiego biskupa Bolesława Kominka w Rzymie w latach 1960-1972. W: Droga do stabilizacji polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich i Północnych po II wojnie światowej. W 40. Rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI Episkoporum Poloniae coetus, red. Wojciech Kucharski, 83-100. Wrocław: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”.
Nitecki, Piotr i Jan Krucina. 2005. Kościół był jego pasją. W: Szkice do portretu. Kardynał Bolesław Kominek, red. Jan Krucina, 25-36. Wrocław: TUM Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Olszar, Henryk. 2001. Stefan Kardynał Wyszyński o współczesnych kardynałach ze Śląska rodem. W: Śląsk w okresie posługi prymasa Stefana kardynała Wyszyńskiego. Materiały posesyjne, red. Józef Śliwiok i Zbigniew Sztandar, 4760. Katowice: Wszechnica Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. W. Rożdzieńskiego.
Osękowski, Czesław. 2001. Ks. Prymas Stefan Wyszyński wobec stosunków polsko-niemieckich. W: Stefan Kardynał Wyszyński wobec Ziem Zachodnich i Północnych oraz stosunków polsko-niemieckich. W 100-lecie urodzin Prymasa Tysiąclecia, red. Tadeusz Dzwonkowski, 20-32. Poznań: Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”, Garmond Oficyna Wydawnicza.
Pater, Józef. 2015. Arcybiskup Bolesław Kominek i jego udział w obradach Soboru Watykańskiego II. W: Studia Soborowe: historia i recepcja Vaticanum II, t. 2, cz. 2., red. Michał Białkowski, 93-128. Toruń: Łoś GroupMedia.
Rutkowski, Piotr. 2014. Polscy biskupi jako Ojcowie Soboru Watykańskiego II. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Swastek, Józef. 1998. Rządcy archidiecezji wrocławskiej w latach 1945-1995. Wrocław: Papieski Fakultet Teologiczny.
Sztandar, Zbigniew. 2001. Życie spełnione. Rozważania nad faktami z biografii Stefana kardynała Wyszyńskiego. W: Śląsk w okresie posługi prymasa Stefana kardynała Wyszyńskiego. Materiały posesyjne, red. Józef Śliwiok i Zbigniew Sztandar, 13-30. Katowice: Wszechnica Górnośląskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk im. W. Rożdzieńskiego.
„Wokół Orędzia”. Kardynał Bolesław Kominek - prekursor pojednania polsko-niemieckiego, red. Wojciech Kucharski i Grzegorz Strauchold. 2009. Wrocław: Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”.
Zieliński, Zygmunt i Sabina Bober. 2009. Kościół w Polsce 1944-2007. Poznań:
Wydawnictwo Poznańskie.
