„Hikikomori” - o syndromie wycofania społecznego młodych ludzi

  • Beata Lucyna Szluz Uniwersytet Rzeszowski
Słowa kluczowe: socjologia rodziny, hikikomori, socjologia problemów społecznych, wycofanie społeczne

Abstrakt

Forma wycofania społecznego, zwana hikikomori, została opisana w Japonii i charakteryzuje się występowaniem u młodzieży i młodych dorosłych, którzy stają się domownikami w domach rodziców, niezdolnymi do uczęszczania do pracy lub do szkoły, przez miesiące lub lata. Część badanych przypadków nie spełnia kryteriów istniejącego zaburzenia psychicznego. Artykuł dotyczy hikikomori, które jest zjawiskiem azjatyckim. Ponadto niniejszy artykuł opisuje niektóre cechy hikikomori, jak również pochodzenie zjawiska. Hikikomori można uznać za zespół związany z kontekstem kulturowym, zasługuje na dalsze badania nad tym, czy spełnia kryteria nowego zaburzenia psychicznego.

Biografia autora

Beata Lucyna Szluz, Uniwersytet Rzeszowski

Dr hab. prof. UR; kierownik studiów doktoranckich na kierunku socjologia; kierownik Zakładu Socjologii Problemów Społecznych w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Rzeszowskiego; absolwentka Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych UKSW w Warszawie; zainteresowania naukowe: socjologia problemów społecznych, polityka społeczna, praca socjalna, socjologia rodziny.

Bibliografia

Bee, Helen L. 2004. Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka.

Cylkowska-Nowak, Mirosława. 2010. Ijime, hikikomori i edukacja alternatywna w Japonii. W: Edukacja alternatywna w XXI wieku, red. Zbyszko Melosik i Bogusław Śliwerski, 175-194. Poznań-Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Fiorenzo, Ranieri. 2015. When social withdrawal in adolescence becomes extreme: the „hikikomori” phenomenon in Italy. Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 15(3), 148-151. DOI: 10.15557/PiPK.2015.0023.

Funakoshi, Akiko i Yuri Miyamoto. 2015. Significant factors in family difficulties for fathers and mothers who use support services for children with hikikomori. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 69(4), 210-219. DOI: 10.1111/pcn.12230.

Furlong, Andy. 2008. The Japanese hikikomori phenomenon: acute social withdrawal among young people. The Sociological Review, 56, 309-325. DOI: 10.1111/j.1467-954X.2008.00790.x.

Garcia-Campayo et al. 2007. A case report of hikikomori in Spain. Medicina Clínica, 129(8), 318-319.

Gutowska, Anna. 2006. Hikikomori – samotność w XXI w. W: Zrozumieć samotność: studium interdyscyplinarne, red. Piotr Domeracki i Włodzimierz Tyburski, 217-228. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Halińska, Maria. 2013. Zagracone dzieciństwo. Charaktery, 12. Dostęp: 28.07.2017. http://charaktery.eu/artykul/zagracone-gniazdo.

Kalita, Karolina. 2013. Psychospołeczne wymiary „wycofania społecznego” na przykładzie Japonii. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. Generała Tadeusza Kościuszki, 1(167), 71-79.

Koyama, Asuka et al. 2010. Lifetime prevalence, psychiatric comorbidity and demographic correlates of „hikikomori” in a community population in Japan. Psychiatry Research, 176, 69-74. DOI: 10.1016/j.psychres.2008.10.019.

Kubala-Kulpińska, Aleksandra. 2015. Hikikomori: czyli między życiem a emocjonalną śmiercią. Głos Pedagogiczny, 68, 47-48.

Malagón-Amor, Ángeles et al. 2015. Hikikomori in Spain: A descriptive study. International Journal of Social Psychiatry, 61(5), 475-483. DOI: 10.1177/0020764014553003.

Mazuś, Marta 2013. Gniazdownicy. Polityka, 43(2930), 23-25.

Merton, Robert K. 1938. Social Structure and Anomie. American Sociological Review, 3(5), 672-682.

Merton, Robert K. 2002. Teoria socjologiczna i struktura społeczna, tłum. Jerzy Wertenstein-Żuławski i Ewa Morawska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Miksza, Weronika. 2013. Teatr jednego aktora i czterech ścian. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 2, 233-237.

Saito K. 2008. Shishunki no hikikomori wo motarasu seishinka shikkan no jittai haaku to seishin igakuteki chiryou enjo shisutemu no kouchiku ni kansuru kenkyuu (Research on the Characteristics of, Treatment for, and Development of a Support System for Psychiatric Disorders Leading to Social Withdrawal), Kokoro no Kenkou Kagaku Kenkyuu, cyt. za Teo, Alan R. i Albert C. Gaw. 2010. Hikikomori, a Japanese culture-bound syndrome of social withdrawal? A proposal for DSM-V. The Journal of Nervous and Mental Disease, 198(6), 444-449. DOI: 10.1097/NMD.0b013e3181e086b1.

Saito, Tamaki. 2001. Present state of „Hikikomori”. Kokoro no Rinsho Arakaruto. Clinical Psychiatry a la Carte, 20, 162-165.

Saito, Tamaki. 2006. Shakaiteki Hikikomori. Toukyou: PHP Kenkyuusho.

Saito, Tamaki i Jeffrey Angles. 2013. Hikikomori: Adolescence Without End. Minneapolis: University of Minnesota Press.

Suwa, Mami i Katsuji Suzuki. 2013. The phenomenon of „hikikomori” (social withdrawal) and the socio-cultural situation in Japan today. Journal of Psychopathology, 19, 191-198.

Tajan, Nicolas, Hamasaki Yukiko i Nancy Pionnié-Dax. 2017. Hikikomori: The Japanese Cabinet Office’s 2016 survey of acute social withdrawal. The Asia-Pacific Journal, 1/5(15), 1-13.

Teo, Alan R. i Albert C. Gaw. 2010. Hikikomori, a Japanese culture-bound syndrome of social withdrawal? A proposal for DSM-V. The Journal of Nervous and Mental Disease, 198(6), 444-449. DOI: 10.1097/NMD.0b013e3181e086b1.

Wong, Paul et al. 2015. The prevalence and correlates of severe social withdrawal (hikikomori) in Hong Kong: A cross-sectional telephone-based survey study. International Journal of Social Psychiatry, 61(4), 330-342. DOI: 10.1177/0020764014543711.

Yong, Roseline K.F. i Yoshihiro Kaneko. 2016. Hikikomori, a phenomenon of social withdrawal and isolation in young adults marked by an anomic response to coping difficulties: A qualitative study exploring individual experiences from first- and second-person perspectives. Open Journal of Preventive Medicine, 6, 1-20, DOI: 10.4236/ojpm.2016.61001.

Opublikowane
2018-04-21
Dział
Z problematyki społeczno-pedagogicznej