Prawa kobiet niekonsekrowanych w Kościele katolickim od XX wieku – ich geneza i znaczenie z perspektywy pedagogiki społecznej
Abstrakt
Artykuł prezentuje genezę praw kobiet niekonsekrowanych w Kościele katolickim od XX wieku oraz pokazuje ich znaczenie z perspektywy pedagogiki społecznej. Ukazano potencjał ustanowienia tych praw, odnosząc je do kilku funkcjonujących w pedagogice społecznej pojęć: środowiska wychowawczego, identyfikacji społecznej, empowermentu, sił społecznych.
Bibliografia
Adamiak, Elżbieta. 2008. Nauczanie Kościoła rzymskokatolickiego o kobietach. Ujęcie dogmatyczne. W: Godzina kobiet? Recepcja nauczania Kościoła rzymskokatolickiego o kobietach w Polsce w latach 1978-2005, red. Elżbieta Adamiak i Małgorzata Chrząstowska, 15-64. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Teologiczny.
Benedykt XVI. 2008. Jedność i dwoistość mężczyzny i kobiety. Do uczestników kongresu z okazji 20-lecia Listu apostolskiego „Mulieris dignitatem”. Dostęp: 25.03.2019. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/benedykt_xvi/przemowienia/kobieta_09022008.htm.
Benedykt XVI. 2010. Adhortacja „Verbum Domini”.
Chołodniuk, Jadwiga. 2008. Miejsce kobiet w Kościele rzymskokatolickim w Polsce – sytuacja prawna. W: Godzina kobiet? Recepcja nauczania Kościoła rzymskokatolickiego o kobietach w Polsce w latach 1978-2005, red. Elżbieta Adamiak i Małgorzata Chrząstowska, 91-103. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Teologiczny.
Chrząstowska, Małgorzata. 2014. Powołanie i odpowiedzialność. Uczestnictwo kobiet w pastoralnej posłudze Kościoła. Poznań. UAM.
Codex Iuris Canonici. 1917. Romae: Typis Poliglottis Vaticanis.
Compte Grau, Maria Teresa. 2018. Dies cosas que el Papa Francisco propone a las mujeres. Madryt: Claretian Publications.
Dyduch, Jan. 2005. Obowiązki i prawa wiernych chrześcijan świeckich. W: Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, red. Józef Krukowski, t. II/1, s. 42-54. Poznań. Wydawnictwo Pallotinum.
Instrukcja o niektórych kwestiach dotyczących współpracy wiernych świeckich w ministerialnej posłudze kapłanów z 1997. 1998. Dostęp: 25.03.2019. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/swieccy_kapl_01.html.
Jan Paweł II. 1988a. Posynodalna adhortacja apostolska „Christifideles laici”. O powołaniu i misji świeckich w Kościele dwadzieścia lat po Soborze Watykańskim II.
Jan Paweł II. 1988b. List apostolski „Mulieris dignitatem”.
Jan Paweł II. 1994. List apostolski „Ordinatio Sacerdotalis” o udzielaniu święceń kapłańskich wyłącznie mężczyznom.
Jan Paweł II. 1995a. Encyklika „Evangelium vitae” o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego.
Jan Paweł II. 1995b. List do kobiet na IV światową konferencję o kobiecie w Pekinie. Dostęp: 2019.03.25. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/listy/pekin_29061995.html.
Jan XXIII. 1963. Encyklika „Pacem in terris”.
Jusiak, Roman. 2013. Pedagogia społeczna Kościoła katolickiego. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kamiński, Aleksander. 1980. Funkcje pedagogiki społecznej. Warszawa: PWN.
Katechizm Kościoła Katolickiego. 1994. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
Kodeks Prawa Kanonicznego. 1983.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. 2004. Instrukcja „Redemptionis sacramentum” o zachowaniu i unikaniu pewnych rzeczy dotyczących Najświętszej Eucharystii.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Sakramentów Świętych. 2002. Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego.
Kongregacja Sakramentów. 1973. Instrukcja „Immensae caritatis” na temat ułatwiania w niektórych wypadkach przyjmowania Komunii sakramentalnej.
Krukowski, Józef. 2014. W: Przynależność do Kościoła a uczestnictwo wiernych w życiu publicznym, red. Józef Krukowski, Mirosław Sitarz i Bartłomiej Pieron. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL Jana Pawła II.
Ladaria, Luis. 2018. Prefekt Kongregacji Nauki Wiary odniósł się do kwestii święceń kapłańskich kobiet. Dostęp: 25.03.2019. https://www.deon.pl/religia/kosciol-i-swiat/z-zycia-kosciola/art,34451,prefekt-kongregacji-nauki-wiary-odniosl-sie-do-kwestii-swiecen-kaplanskich-kobiet.html.
Lalak, Danuta i Tadeusz Pilch. 1999. Środowisko. W: Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, red. Danuta Lalak i Tadeusz Pilch, 297-299. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Mc Enroy, Carmen. 1996. Guests in their Own House. The Women of Vatican II. New York: Crossroad Publishing Company.
Olubiński, Andrzej. 1983. Problematyka sił społecznych środowiska wychowawczego (wprowadzenie do koncepcji). Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 45(4), 257-271.
Paweł VI. 1965. Orędzie do kobiet. Dostęp: 25.03.2019. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pawel_vi/przemowienia/kobiety_08121965.html.
Paweł VI. 1975. Przemówienie do członków Komisji studiującej zadania kobiet w społeczeństwie i w Kościele oraz do Członków Rady obchodów Międzynarodowego Roku Kobiet (18 kwietnia 1975). Acta Apostolicae Sedis, 67, 265.
Petry-Mroczkowska, Joanna. 2005. Kobieta w Kościele, Znak, 599, 22-37.
Pius XI. 1930. Encyklika „Casti Connubii”. O małżeństwie chrześcijańskim.
Radlińska, Helena. 1961. Pedagogika społeczna. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Radziewicz-Winnicki, Andrzej. 2008. Pedagogika społeczna w obliczu realiów codzienności. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Sobkowiak, Sonia. 2008. „Kobiet – oprócz nielicznych wyjątków – nie widać”. Recepcja nauczania Kościoła o kobietach w polskiej literaturze teologicznej. Aspekt eklezjologiczny. W: Godzina kobiet? Recepcja nauczania Kościoła rzymskokatolickiego o kobietach w Polsce w latach 1978-2005, red. Elżbieta Adamiak i Małgorzata Chrząstowska, 215-238. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Teologiczny.
Sobór Watykański II. 1963. Konstytucja o liturgii świętej „Sacrosanctum concilium”.
Sobór Watykański II. 1964. Konstytucja dogmatyczna o Kościele „Lumen gentium”.
Sobór Watykański II. 1965a. Dekret o apostolstwie świeckich „Apostolicam actuositatem”.
Sobór Watykański II. 1965b. Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes”.
Sroczyński, Wojciech. 2017. Szkice do pedagogiki środowiskowej. Siedlce: Wydawnictwo UPH.
Szafrański, Adam Ludwik. 1990. Kairologia. Zarys nauki o Kościele w świecie współczesnym. Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL.
Szarfenberg, Ryszard. 2015. Empowerment – krótkie wprowadzenie. Dostęp: 2019.03.25. http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/Empowerment2.pdf.
Sztafrowski, Edward. 1998. Synody. W: Słownik teologiczny, t. 2, red. Andrzej Zuberbier, 278-279. Katowice: Księgarnia Św. Jacka.
Stasiak, Marian. 1987. Sytuacja prawna kobiety w Kościele według prawa kanonicznego. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 34, 85-111.
Święta Kongregacja Kultu Bożego. 1970. Trzecia instrukcja o należytym wykonaniu Konstytucji o Świętej Liturgii „Liturgica instaurationes”.
Theiss, Wiesław. 1984. Radlińska. Warszawa: Wiedza Powszechna.
