Józef Mączka (1888–1918). Książę poetów legionowych, prorok wolności…
Abstrakt
Legionistę i poetę Józefa Mączkę z perspektywy czasu śmiało można nazwać prorokiem wolności. Jego teksty nie tylko ukazywały realia życia żołnierskiego, upamiętniały sylwetki walczących o wolność, były hołdem złożonym poległym. Poeta – niczym romantyczny wieszcz – zapowiadał nadejście upragnionej wolności. Śmierć z dala od kraju, u progu niepodległości, a potem triumfalny powrót do wolnej już Polski budowały legendę poety.
Dorobek literacki Mączki i jego żołnierska biografia wywarły wpływ na pokolenia Polski niepodległej. Recytowane w szkołach i na uroczystościach stawały się elementem patriotycznego wychowania. Całym swoim życiem oraz twórczością Mączka zaświadczał, że zasługuje na szacunek i pamięć.
Bibliografia
Baumfeld, Gust. [Gustaw] Bol. [Bolesław]. 1926. Śmierć i poezja Józefa Mączki. Panteon Polski, 23, 12.
Gontarek, Alicja. 2012. Józefa Mączki (1888-1918) wena twórcza w Mińsku Mazowieckim. Rocznik Mińskomazowiecki, 20, 163-167.
Hernicz, Roman. 1920. Wschodzącym zorzom. Poezya polska w latach wojny. Mikołów: Wydawnictwo Dzieł Ludowych K[arol] Miarka.
Jarosz, Zygmunt. 1932. Reminiscencje z lektury. Kuźnia Młodych, 3, 9-11.
Józef Piłsudski i jego legiony w muzyce i pieśni, red. Mateusz Gliński. 1935. Warszawa: Nakładem Miesięcznika Muzyka.
Kaden-Bandrowski, Juliusz. 1938. Józef Mączka. W: Wspomnienia i nadzieje, 4145. Warszawa: Gebethner i Wolff.
Lewicki, Bolesław Włodzimierz. 1937. Legionowa anegdota literacka. Wola i Czyn, 3, 8-9.
Leżeński, Cezary i Lesław Kukawski. 1991. O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Mączka, Józef. 1933. Starym szlakiem. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa.
Mączka, Józef. 2009. Starym szlakiem i inne wiersze. Kraków: Universitas.
Merwin, Bertold. 1916. Szablą i piórem. Głos Stolicy, 15, 3-4.
Nowakowski. Zygmunt. 1933. Żołnierz sercem prosty. Ilustrowany Kurier Codzienny, 378, 3.
O wszystkim po trochu. 1933. Małe Ra, 50, 2.
Podgórski, Wojciech J. 2016. Józef Mączka i Piotr Hausvater, dwaj bliscy sobie lwowianie. Rocznik Miłośników Jarosławia, 22, 106-113.
Pomirowski, Leon. 1933. Nowa literatura w nowej Polsce. Warszawa.
Romanowski, Andrzej. 2009. Złoty sen wolności (o poezji Józefa Mączki). W: Józef Mączka. Starym szlakiem i inne wiersze. Kraków: Universitas.
Słoński, Edward. 1926. Antologia współczesnej poezji polskiej. Warszawa: Biblioteka Dom Polski.
Tomkowiak, Eligiusz. 1993. Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945, t. 2: 19141921, cz. 2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej.
Wóycicki, Kazimierz.1923. Życie Polskie. Wypisy na klasę IV szkoły średniej z reprodukcjami obrazów A. Grottgera, J. Kossaka, J. Matejki i ilustracjami M. Bukowskiej. Warszawa: Nakład Gebethnera i Wolffa.
Zawodziński, Karol Wiktor. 1935. Józef Mączka. Biesiada Literacka, 27.