Ekopedagogiczna relewancja etologii
Słowa kluczowe:
człowiek, etologia, ekopedagogika, środowisko naturalne
Abstrakt
Postulowane przez Konrada Lorenza sprzymierzenie przyrodoznawstwa z humanistyką twórczy wyraz znalazło głównie w przymierzu nowoczesnej etologii z filozofią. Prace Lorenza świadczą o wpływie etologii na intensywność refleksji filozoficznej nad kwestiami tradycyjnie podejmowanymi przez takie dyscypliny, jak antropologia filozoficzna, ontologia, teoria poznania czy etyka. Właśnie antropologiczna relewancja etologii wyznacza perspektywę odkrywania jej relewancji ekopedagogicznej. Etologiczna koncepcja człowieka jako istoty z natury kulturowej stanowi bowiem punkt wyjścia prac nad taką strategią wychowania ekologicznego, która wyraża się aktualizacją biologicznej potencjalności człowieka w trakcie ontogenetycznej jego adaptacji do określonych warunków naturalnego środowiska życia.
Bibliografia
Brunswik, Egon. 1955. Ratiomorphic Models of Perception and Thinking. Acta Psy-chologica, 11, 108-109.
Eibl-Eibesfeldt, Irenäus. 1988. Der Mensch – das riskierte Wesen. Zur Naturge-schichte menschlicher Unvernunft. München: R. Piper GmbH & Co. KG.
Jonas, Hans. 1979. Das Prinzip Verantwortung. Versuch einer Ethik für die technologische Zivilisation. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Lorenz, Konrad. 1983a. Der Abbau des Menschlichen. München-Zürich: R. Piper & Co Verlag.
Lorenz, Konrad. 1943. Die angeborenen Formen möglicher Erfahrung. Zeitschrift für Tierpsychologie, 5(2), 235-409.
Lorenz, Konrad. 1959. Gestaltwahrnehmung als Quelle wissenschaftlicher Erkennt-nis. Zeitschrift für experimentelle und angewandte Psychologie, 6(1), 118-165.
Lorenz, Konrad. 1941. Kants Lehre vom Apriorischen im Lichte gegenwärtiger Biolo-gie. Blätter für Deutsche Philosophie, 15, 94-125.
Lorenz, Konrad. 1977. Odwrotna strona zwierciadła. Próba historii naturalnej ludz-kiego poznania, tłum. Krzysztof Wolicki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawni-czy.
Lorenz, Konrad. 1984a. Psychologie und Stammesgeschichte. W: Lorenz, Konrad. Über tierisches und menschliches Verhalten. Aus dem Werdegang der Verhaltenslehre. Gesammelte Abhandlungen, Band 2, 201-254. München :Piper GmbH & Co. KG.
Lorenz, Konrad. 1973. Die Rückseite des Spiegels. Versuch einer Naturgeschichte menschlichen Erkennens. München: R. Piper & Co Verlag.
Lorenz, Konrad. 1984b. Vergleichende Verhaltensforschung. Grundlagen der Etholo-gie. Deutscher Taschenbuch Verlag: München.
Lorenz, Konrad. 1983b. Vorwort. W: Lorenz Konrad. Vom Weltbild des Verhaltens-forschers, 7-9. München: Deutscher Taschenbuch Verlag.
Lorenz, Konrad i Franz Kreuzer. 1983. Leben ist Lernen. Von Immanuel Kant zu Konrad Lorenz. Ein Gespräch über das Lebenswerk des Nobelpreisträgers. Mün-chen: R. Riper & Co. Verlag.
Łepko, Zbigniew. 2003. Antropologia kryzysu ekologicznego w świetle współczesnej literatury niemieckiej. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Łepko, Zbigniew. 2008. Ekologiczna relewancja antropologii filozoficznej. Seminare, 25, 213-224.
Łepko, Zbigniew. 2001. Etologiczne inspiracje ekofilozofii. W: Ochrona środowiska społeczno-przyrodniczego w filozofii i teologii, red. Józef M. Dołęga, Jacek Czarto-szewski i Antoni Skowroński, 135-165. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Łepko, Zbigniew. 2004. Filozoficzna relewancja etologii. Seminare, 20, 221-238.
Łepko, Zbigniew. 1999. W sprawie antropologicznych aspektów ekofilozofii. W: Ochrona środowiska w filozofii i teologii, red. Józef Marceli Dołęga i Jacek Wojciech Czartoszewski, 265-280. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
Meyer-Abich, Klaus Michael. 1984. Wege zum Frieden mit der Natur. Praktische Naturphilosophie für die Umweltpolitik. München-Wien: Carl Hanser Verlag.
Oeser, Erhard. 1983. Die Evolution der naturwissenschaftlichen Methode. W: Die Evolution des Denkens, red. Konrad Lorenz i Franz Wuketits, 263-300. München-Zürich: R. Piper & Co. Verlag.
Schäfer, Lothar. 1993. Das Bacon-Projekt. Von der Erkenntnis, Nutzung und Scho-nung der Natur. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Wille, Bernd. 1996. Ontologie und Ethik bei Hans Jonas. Dettelbach: Röll Verlag.
Wuketits, Franz M. 1984a. Evolution, Erkenntnis, Ethik. Folgerungen aus der mo-dernen Biologie. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Wuketits, Franz M. 1984b. Das geistige Leben – eine neue Art von Leben. W: Nichts ist schon dagewesen. Konrad Lorenz, seine Lehre und ihre Folgen, red. Franz Kreu-zer, 191-206. München-Zürich: R. Piper & Co. Verlag.
Eibl-Eibesfeldt, Irenäus. 1988. Der Mensch – das riskierte Wesen. Zur Naturge-schichte menschlicher Unvernunft. München: R. Piper GmbH & Co. KG.
Jonas, Hans. 1979. Das Prinzip Verantwortung. Versuch einer Ethik für die technologische Zivilisation. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Lorenz, Konrad. 1983a. Der Abbau des Menschlichen. München-Zürich: R. Piper & Co Verlag.
Lorenz, Konrad. 1943. Die angeborenen Formen möglicher Erfahrung. Zeitschrift für Tierpsychologie, 5(2), 235-409.
Lorenz, Konrad. 1959. Gestaltwahrnehmung als Quelle wissenschaftlicher Erkennt-nis. Zeitschrift für experimentelle und angewandte Psychologie, 6(1), 118-165.
Lorenz, Konrad. 1941. Kants Lehre vom Apriorischen im Lichte gegenwärtiger Biolo-gie. Blätter für Deutsche Philosophie, 15, 94-125.
Lorenz, Konrad. 1977. Odwrotna strona zwierciadła. Próba historii naturalnej ludz-kiego poznania, tłum. Krzysztof Wolicki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawni-czy.
Lorenz, Konrad. 1984a. Psychologie und Stammesgeschichte. W: Lorenz, Konrad. Über tierisches und menschliches Verhalten. Aus dem Werdegang der Verhaltenslehre. Gesammelte Abhandlungen, Band 2, 201-254. München :Piper GmbH & Co. KG.
Lorenz, Konrad. 1973. Die Rückseite des Spiegels. Versuch einer Naturgeschichte menschlichen Erkennens. München: R. Piper & Co Verlag.
Lorenz, Konrad. 1984b. Vergleichende Verhaltensforschung. Grundlagen der Etholo-gie. Deutscher Taschenbuch Verlag: München.
Lorenz, Konrad. 1983b. Vorwort. W: Lorenz Konrad. Vom Weltbild des Verhaltens-forschers, 7-9. München: Deutscher Taschenbuch Verlag.
Lorenz, Konrad i Franz Kreuzer. 1983. Leben ist Lernen. Von Immanuel Kant zu Konrad Lorenz. Ein Gespräch über das Lebenswerk des Nobelpreisträgers. Mün-chen: R. Riper & Co. Verlag.
Łepko, Zbigniew. 2003. Antropologia kryzysu ekologicznego w świetle współczesnej literatury niemieckiej. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Łepko, Zbigniew. 2008. Ekologiczna relewancja antropologii filozoficznej. Seminare, 25, 213-224.
Łepko, Zbigniew. 2001. Etologiczne inspiracje ekofilozofii. W: Ochrona środowiska społeczno-przyrodniczego w filozofii i teologii, red. Józef M. Dołęga, Jacek Czarto-szewski i Antoni Skowroński, 135-165. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Łepko, Zbigniew. 2004. Filozoficzna relewancja etologii. Seminare, 20, 221-238.
Łepko, Zbigniew. 1999. W sprawie antropologicznych aspektów ekofilozofii. W: Ochrona środowiska w filozofii i teologii, red. Józef Marceli Dołęga i Jacek Wojciech Czartoszewski, 265-280. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej.
Meyer-Abich, Klaus Michael. 1984. Wege zum Frieden mit der Natur. Praktische Naturphilosophie für die Umweltpolitik. München-Wien: Carl Hanser Verlag.
Oeser, Erhard. 1983. Die Evolution der naturwissenschaftlichen Methode. W: Die Evolution des Denkens, red. Konrad Lorenz i Franz Wuketits, 263-300. München-Zürich: R. Piper & Co. Verlag.
Schäfer, Lothar. 1993. Das Bacon-Projekt. Von der Erkenntnis, Nutzung und Scho-nung der Natur. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Wille, Bernd. 1996. Ontologie und Ethik bei Hans Jonas. Dettelbach: Röll Verlag.
Wuketits, Franz M. 1984a. Evolution, Erkenntnis, Ethik. Folgerungen aus der mo-dernen Biologie. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Wuketits, Franz M. 1984b. Das geistige Leben – eine neue Art von Leben. W: Nichts ist schon dagewesen. Konrad Lorenz, seine Lehre und ihre Folgen, red. Franz Kreu-zer, 191-206. München-Zürich: R. Piper & Co. Verlag.
Opublikowane
2017-03-31
Dział
Z problematyki filozoficznej
