„Uległość” Michaela Houellebecqa – marsz przez instytucje na opak

  • Agnieszka Gralewicz Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Słowa kluczowe: cywilizacja zachodnia, multikulturalizm, liberalizm, chrześcijaństwo, islam, Gramsci, Eliot, Houellebecq

Abstrakt

Celem artykułu jest przybliżenie afiliacji filozoficznych Uległości M. Houellebecqa – literackiego obrazu wojny kulturowej toczącej się między słabnącymi zwolennikami buntu metafizycznego (ateistyczny humanizm) oraz rosnącymi w siłę zwolennikami metafizycznej uległości (islam). Zdaniem M. Houellebecqua, wcześniej T.S. Eliota, jedynie narracja religijna jest skutecznym narzędziem kontroli społecznej. Autorka wyświetla analogie i różnice w projektach obu pisarzy. Podejmuje próbę uzasadnienia, dlaczego w M. Houellebecqa XXI-wiecznej wizji przyszłości, wbrew XX-wiecznej wizji T.S. Eliota, to islam, a nie chrześcijaństwo, może stać się naczelną zasadą organizującą życie zachodniego społeczeństwa.

Biografia autora

Agnieszka Gralewicz, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Absolwentka filozofii i prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, doktorantka w Instytucie Filozofii Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, autorka publikacji z zakresu filozofii polityki (Arystoteles, Hobbes, Monteskiusz) oraz filozofii kultury (Proust, Kantor, T. S. Eliot).

Bibliografia

Ackroyd, Peter. 1996. T. S. Eliot, tłum. Krzysztof Mazurek. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Arendt, Hannah. 2010. Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła, tłum. Adam Szostakiewicz, Kraków: Znak.
Camus, Albert. 1974. Człowiek zbuntowany, tłum. Joanna Guze. W: Eseje, red. Joanna Guze, 316-339. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Eliot, Thomas Stearns. 1990. Wydrążeni ludzie, tłum. Czesław Miłosz. W: Thomas Stearns Eliot Wybór poezji, red. Krzysztof Boczkowski i Wanda Rulewicz, 157-161. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Eliot, Thomas Stearns. 1992. Edukacja współczesna i klasycy, tłum. Marcin Król. Res Publica Nowa, 2(50), 11-14.
Eliot, Thomas Stearns. 2004. Ziemia jałowa = The waste land (1922), tłum. Czesław Miłosz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Eliot, Thomas Stearns. 2007. Chrześcijaństwo kultura polityka, tłum. Piotr Kimla. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Fallaci, Oriana. 2003. Duma i wściekłość, tłum. Krzysztof Hejwowski. Warszawa: Cyklady.
Gawin, Dariusz. 1994. Eliot – konserwatywna wizja kultury. Społeczeństwo otwarte, 12(54), 28-34.
Hobsbawm, Eric. 2013. Jak zmienić świat. Marks i Marksizm 1840-2011, tłum. Sebastian Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Houellebecq, Michel. 2008. Cząstki elementarne, tłum. Agnieszka Daniłowicz-Grudzińska. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Houellebecq, Michel. 2012. Poszerzenie pola walki, tłum. Ewa Wielżyńska. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Houellebecq, Michel. 2015. Uległość, tłum. Beata Geppert. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.
Khan, Sadiq. 2016. A Manifesto For All Londoners. Dostęp: 10.03.2016. http://www.
sadiq.london/a_manifesto_for_all_londoners.
Kimla, Piotr. 2003. Kiedy czas staje i czas nie ma końca. Idee polityczne w eseistyce T. S. Eliota. Kraków: Dom Wydawniczy „Rafael”.
Kirk, Russel. 1989. Eliot i kultura chrześcijańska, tłum. Leszek Kolek. Ethos, 4(8), 73-90.
Kołakowski, Leszek. 2001. Główne nurty marksizmu, cz. 3: Rozkład. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Krzemień-Ojak, Sław. 1983. Antonio Gramsci. filozofia. Teoria kultury. Polityka.
Warszawa: Państwowe Wydawawnictwo Naukowe.
Nasiłowska, Anna. 2006. Jean Paul Sartre i Simone de Beauvoir. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Śpiewak, Paweł. 1977. Gramsci. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Willsher, Kim. 2014. Michel Houellebecq provokes France with story of Muslim president. The Guardian. Dostęp: 21.05.2016. http://www.theguardian.com/ books/2014/dec/16/michel-houllebecq-france-submission-soumissionmuslim-islam-president.
Żochowska, Joanna. 2013. Definiowanie rewolucji jako zjawiska politycznego na przykładzie Wielkiej Rewolucji Francuskiej. W: Myśl filozoficznie, myśl politycznie, red. Jacek Grzybowski, 127-144. Pelplin: Wydawnictwo „Bernardinum”.
Opublikowane
2017-06-28
Dział
Z problematyki filozoficznej