Wartość „dojrzała miłość” w systemie wartości młodzieży
Abstrakt
W aksjologicznej hierarchii szczególnie ważna jest miłość-dar w relacjach międzyosobowych. Chodzi tu o wartość osoby-daru dla osoby. Pełnia przeżycia miłości między mężczyzną i kobietą domaga się jej wymiaru etycznego. Jej naturalnym zaś dopełnieniem jest małżeństwo jako oddanie siebie. Badania młodzieży szkół średnich z wykorzystaniem Skali RVS Miltona Rokeacha potwierdzają wysokie uznanie dla wartości dojrzała miłość w grupie wartości ostatecznych oraz dla wartości kochający z grupy wartości instrumentalnych. Zajmowanie czołowej (centralnej) lokaty przez analizowane wartości wskazuje na wpływ tych wartości na zachowanie młodych ludzi.
Bibliografia
Adamczyk, Dariusz. 2013a. Istota miłości mężczyzny i kobiety w świetle analizy metafizycznej na podstawie rozprawy Karola Wojtyły „Miłość i odpowiedzialność”. Zeszyty Formacji Katechetów, 13, 2 (50), 59-70.
Adamczyk, Dariusz. 2013b. Miłość mężczyzny i kobiety w świetle analizy etycznej na podstawie rozprawy Karola Wojtyły „Miłość i odpowiedzialność”. Ateneum Kapłańskie, 161, 2 (627), 238-250.
Adamczyk, Dariusz. 2015. Etyczno-moralne aspekty przekazywania życia ludzkiego – w świetle encykliki „Humanae vitae”. W: Sprawiedliwość i miłość w rodzinie i społeczeństwie, red. Tadeusz Sakowicz i Krzysztof Gąsior, 270-286. Kielce: Karad.
Adamczyk, Dariusz. 2018. Boskość miłości jako dar i zobowiązanie w służbie człowiekowi – w świetle dokumentu Benedykta XVI „Deus caritas est”. Zeszyty Formacji Katechetów, 18, 4 (72), 89-102.
Benedykt XVI. 2005. Encyklika Deus caritas est.
Brzozowski, Piotr. 1987. Skala wartości – polska wersja testu Miltona Rokeacha. W: Techniki kwestionariuszowe w diagnostyce psychologicznej, red. Radosław L. Drwal, 151-166. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Buttiglione, Rocco. 1996. Myśl Karola Wojtyły. Tłum. Jarosław Merecki. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Chudy, Wojciech. 2006. Miłość a osoby kochające. Ethos, 4 (76), 117-130.
Cieciuch, Jan. 2007. Relacje między systemami wartości a przekonaniami światopoglądowymi w okresie dorastania. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Czerniawska, Mirosława. 2016. O wartościach i ich zmianie – raport z badań porównawczych nad systemami wartości studentów. Kultura i Edukacja, 3 (113), 135-153.
Czerwińska-Jasiewicz, Maria. 2005. Koncepcje młodzieży na temat własnego życia – propozycja nowego modelu badań. Psychologia Rozwojowa, 10 (4), 64-65.
Domagalski, Zbigniew. 1992. Małżeństwo darem i wezwaniem. Gniezno: Wydawnictwo Gaudentinum.
Dziewiecki, Marek. 2001. Pedagogika miłości: od analfabetyzmu i rozczarowania do dojrzałości. Studia Warmińskie, 38, 339-346.
Dziewiecki, Marek. 2003. Młodzi w poszukiwaniu szczęścia. Szczęście – Miłość – Seksualność. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Fiołek, Stanisław i Władysław Szewczyk. 1993. Od sympatii do miłości oblubieńczej (chrześcijańska wizja miłości). W: Przygotowanie do małżeństwa. „Przyszłość ludzkości idzie przez rodzinę”, red. Władysław Szewczyk, 55-64. Warszawa: Wydawnictwo Michalineum.
Furmanek, Waldemar. (1995). Człowiek – człowieczeństwo – wychowanie. Rzeszów: Wydawnictwo Oświatowe FOSZE.
Gerc, Krzysztof. 2010. Hierarchia wartości młodzieży zagrożonej uzależnieniem od środków psychoaktywnych w kontekście funkcjonowania rodziny. Państwo i Społeczeństwo, 3, 89-108.
Ingarden, Roman. 1996. Przeżycie, dzieło, wartość. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Jan Paweł II. 1981. Adhortacja apostolska Familiaris consortio.
Jan Paweł II. 1994. List do Rodzin.
Jaworska, Aleksandra, Anna Matczak i Joanna Bitner. 2011. Skala Wartości Rokeacha RVS. Polska normalizacja. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
Kalisz, Michał. 2020. Koncepcja Miłości Karola Wojtyły. Dostęp: 9.03.2020. http://www.okiem.pl/czytelnia/art_milosc_wojtyla.htm.
Kłoskowska, Antonina. 1972. Społeczne ramy kultury. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Kupczak, Jarosław. 1999. W stronę wolności. Szkice o antropologii Karola Wojtyły. Kraków: Cerf – Kairos – Wydawnictwo „M” – Znak.
Mariański, Janusz. 2012. Małżeństwo i rodzina w świadomości młodzieży maturalnej – stabilność i zmiana. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Nowak, Beata Maria. 2017. Hierarchia wartości osób wykluczonych społecznie. Pedagogika Społeczna, 1 (63), 139-159.
Olbrycht, Katarzyna. 2002. Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Ossowski, Stanisław. 2000. Konflikty niewspółmiernych skal wartości. W: Z zagadnień psychologii społecznej. Dzieła, t. 3, red. Stanisław Ossowski, 89-98. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Paweł VI. 1968. Encyklika Humanae vitae.
Pilch, Tadeusz i Teresa Bauman. 2001. Zasady badań pedagogicznych, strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Półtawska, Wanda. 2010. Miłość małżeńska jako zadanie całego życia (w świetle doświadczeń poradni małżeńskiej). Fides et Ratio, 4, 14-21.
Pulikowski, Jacek. 2003. Jak wygrać miłość? Instrukcja obsługi. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.
Rokeach, Milton. 1968. Beliefs, Attitudes and Values. A Theory of Organization and Change. San Francisco: Jossey – Bass.
Sokal, Urszula. 2001. Wartości preferowane przez osoby dorosłe pochodzące z rodzin pełnych i rozwiedzionych. Roczniki Socjologii Rodziny, 13, 161-176.
Stachewicz, Renata i Krzysztof Stachewicz. 1998. Miłość oblubieńcza i jej ethos. Ethos, 43, 118-133.
Styczeń, Tadeusz. 1982. Człowiek darem. Na marginesie Jana Pawła II „Teologii ciała”. Znak, 5, 339-362.
Styczeń, Tadeusz. 2005. Istota więzi małżeńskiej. W: Dar ciała darem osoby. O przemilczanym wymiarze kryzysu więzi małżeńskiej, red. Piotr Ślęczka, 39-55. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Szyran, Jerzy. 2003. Ku miłości dojrzałej. Collectanea Theologica, 73 (3), 146-156.
Szyran, Jerzy. 2006. Miłość oblubieńcza w nauczaniu Jana Pawła II. Collectanea Theologica, 76 (2), 153-164.
Wojciechowska, Mariola, Bożena Zboina i Jolanta Góral-Półrola. 2018. Wartości uznawane przez młodzież i jej rodziców: badania przeprowadzone w regionie świętokrzyskim. Społeczeństwo i Rodzina, 4, 174-189.
Wojciechowska, Mariola, Bożena Zboina i Monika Świercz. 2017. Uznawanie wartości rodzinnych przez Dorosłe Dzieci Alkoholików w świetle badań przeprowadzonych na terenie województwa świętokrzyskiego. Społeczeństwo i Rodzina, 3, 25-43.
Wojciechowska, Mariola. 2008a. Spójność systemu wartości rodziców z systemem wartości ich dzieci. Kielce: Wydawnictwo Stachurski.
Wojciechowska, Mariola. 2008b. Wartości młodszego i starszego pokolenia Polaków w okresie transformacji ustrojowej. Kielce: Wydawnictwo UJK.
Wojciechowska, Mariola. 2011. Starsi – Młodsi. Relacje międzygeneracyjne w sferze aksjonormatywnej. W: Kultura – edukacja. Ciągłość i tendencje zmian, red. Mariola Wojciechowska, Jolanta Szempruch i Joanna Karczewska. Kielce: Wydawnictwo Libron.
Wojciechowska, Mariola. 2018. Wartości młodzieży i jej rodziców. W kręgu refleksji nad edukacją. Kielce: Wydawnictwo UJK.
Wojtkun, Jarosław. 2006. Rola miłości w życiu człowieka na podstawie „Deus caritas est”. Zeszyty Formacji Katechetów, 6, 3 (23), 5-12.
Wojtyła, Karol. 1974. Rodzina jako communio personarum. Próba interpretacji teologicznej. Ateneum Kapłańskie, 66, 83, 2(394), 347-361.
Wojtyła, Karol. 2001. Miłość i odpowiedzialność. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Woroniecki, Jacek. 1995. Katolicka etyka wychowawcza, t. II/1. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.