Graduał Jana Łaskiego na tle jego fundacji ksiąg liturgicznych
Abstrakt
This article is a general introduction of liturgical books, with a special focus on the Gradual, which were funded by primate Jan Łaski ca. 1520 for the church in Łask. An exact number of the books is unknown, presumably there were nine of them. Seven books have been preserved until nowadays: two volumes of the Gradual, two volumes of the Antiphonary, two Psalters and one Cantatorium. Actually, the Graduals and one of the Psalters remain in the State Archive in Łódź.
Bibliografia
Bisztyga J., Psalterium Andrzeja Piotrkowczyka z 1599 roku jako pierwszy dokument potrydenckiego chorału gregoriańskiego w Polsce, Lublin 2009 (praca doktorska, egzemplarz w Bibliotece KUL JPII).
Boguniowski W., Rozwój historyczny ksiąg liturgii rzymskiej do Soboru Trydenckiego i ich recepcja w Polsce, Kraków 2001.
Byczak-Byczkowska J., Analiza źródłoznawcza rękopisu muzycznego ms. 1 z Biblioteki Seminarium Duchownego we Włocławku, „Muzyka Religijna. Materiały i Studia”, red. J. Pikulik, t. 4, Warszawa 1980.
Dobszay L., Reading an Office Book, w: The Divine Office in the Latin Middle Ages. Methodology and Source Studies, Regional Developments, Hagiography, red. M. E. Fassler, R. A. Baltzer, New York 2000.
Gębarowicz M., Nowo odnaleziony zabytek iluminatorstwa epoki zygmuntowskie, „Prace Komisji Historii Sztuki Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, t. 2, Wrocław 1960.
Grajewski Cz., Formuły dyferencyjne psalmodii brewiarzowej w źródłach polskich, Toruń 2004.
Grajewski Cz., Liturgiczny rękopis gnieźnieński ms. 94-97. Studium źródłoznawcze, Toruń 2002.
Grajewski Cz., Nieznany psałterz fundacji Jana Łaskiego, „Liturgia Sacra 19 (2013), nr 1.
Grajewski Cz., Średniowieczny antyfonarz ms. 4 i 5 świadek liturgiczno-muzycznej tradycji diecezji włocławskiej, „Ateneum Kapłańskie” 569 (2004).
Huglo M., The Cantatorium. From Charlemagne to the Fourteenth Century, w: The Study of Medieval Chant. Paths and Bridges, East and West, red. P. Jeffery, Cambridge 2001.
Kołodziejczak Z., Antyfonarz ms. b.s. z Biblioteki Kolegiaty w Łasku. Studium źródłoznawcze, Warszawa 1989 (praca magisterska, egzemplarz w Bibliotece UKSW).
Kołodziejczak Z., Odnaleziona księga, „Niedziela Łódzka” 10 (2008).
Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźnieńscy, prymasowie i metropolici polscy od r. 1000 do r. 1821, t. 2, Poznań 1888.
Kosierb K., Ślady i pamiątki prymasa Jana Łaskiego w rodzinnym Łasku, w: Jan Łaski prymas i mąż stanu. Materiały z sesji popularnonaukowych poświęconych Janowi Łaskiemu, prymasowi Polski i kanclerzowi wielkiemu koronnemu, red. W. Grochowalski, Łódź 2006.
Kozakiewiczowa H., Mecenat Jana Łaskiego, „Biuletyn Historii Sztuki” 23 (1961) nr 1.
Leszczyński R., Problemy gromadzenia, wystawiennictwa i konserwacji starodruków w Muzeum Archidiecezji Łódzkiej, w: Konferencja Krajowa „Potrzeby Konserwatorskie Obiektów Sakralnych na przykładzie makroregionu łódzkiego” Łódź, 9-10 grudnia 2005 r.
Lugano P., La Congregazione camaldolese degli eremiti di Montecorona. Dalle origini ai nostri tempi, con una introduzione sulla vita eremitica prima e dopo san Romualdos, Frascati 1908.
Miodońska B., Małopolskie malarstwo książkowe 1320-1540, Warszawa 1993.
Mrozowski P., Fundator i jego postawa w ikonografii zachodniej IX-XII w., „Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk” 103 (1987).
Palazzo E., A History of Liturgical Books. From the Beginning to the Thirteenth Century, Collegeville 1998.
Pawlak I., Clemens de Piotrków (c. 1450-1507) - canonicus gnesnensis vir in arte musica peritus, „Liturgia Sacra” 18 (2012), nr 1.
Pawlak I., Kalendarz katedry gnieźnieńskiej w I połowie XVI wieku, „Studia Gnesnensia” 2 (1976).
Pietrusiński J., Graduał prymasa Łaskiego w Bibliotece im. Lenina w Moskwie, w: Renesans. Sztuka i ideologia, red. T. Jaroszewski, Warszawa 1976.
Pikulik J., Polskie graduały średniowieczne, Warszawa 2001.
Rosin R., Łask i Łascy do końca XVI wieku, w: Łask, dzieje miasta, red. J. Śmiałowski, Łask 1998.
Rybus H., Biblioteka kolegiaty łaskiej, „Prace i Materiały Historyczne Archiwum Diecezjalnego w Łodzi”, t. I, nr 2, Łódź 1939.
Rybus H., Prymas Maciej Drzewicki. Zarys biografii 1467-1535, „Studia Theologica Varsaviensia” 2 (1964).
Rycerski P., Analiza źródłoznawcza dwutomowego graduału Jana Łaskiego ms. b.s. z Archiwum Miasta Łodzi, w: „Muzyka Religijna. Materiały i Studia”, red. J. Pikulik, t. 9, Warszawa 1988.
Rył J., Najstarszy spis książek (1608 r.) Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie, „Studia Gnesnensia” 1 (1975).
Steiner R., Cantatorium, w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, t. X, red. S. Sadie, Washington 1980.
Szukiel P., Nieznany kodeks fundacji prymasa Jana Łaskiego. http://www.swietyjozef.kalisz.pl/?dzial=Galeria&id=4
Tafiłowski P., Jan Łaski (1456-1531) kanclerz koronny i prymas Polski, Warszawa 2007.
Wróblewska Z., Praca gospodarcza arcybiskupa Jana Łaskiego, w: Sprawozdania Towarzystwa Naukowego we Lwowie, z. 2 (1936), red. P. Dąbkowski.
Zeissberg H., Johannes Łaski Erzbischof von Gnesnen (1510-1531) und sein Testament, w: „Sitzungsberichte der kaiserlichen Akademie der Wissenschaften in Wien. Philosophisch-Historische Klasse”, t. 77, Wien 1874.
