Radykalna krytyka szkoły i nowe strategie edukacyjne w II połowie XX wieku

Edyta Wolter

Edyta Wolter UKSW Warszawa

Abstrakt

The aim of this article is to justify/prove the following thesis by way of logical deduction: a human, as a potential being can develop (throughout the entire life) to become a rational and responsible being within the social and natural environment, provided that the “technical civilization” complies with the humanistic view of spiritual development of a person which constitutes an implication of international strategies in the second half of the 21st century.

Biografia autora

Edyta Wolter, UKSW Warszawa

Pedagog – historyk edukacji, profesor nadzwyczajny w Katedrze Historii Wychowania i Dziejów Oświaty na Wydziale Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zainteresowania naukowe, główne kierunki badań: kulturowe uwarunkowania edukacji ekologicznej w Polsce, pedagogiczne aspekty równoważenia rozwoju w środowisku społeczno-przyrodniczym, pedagogiczne implikacje ekologii człowieka, pedagogika ekologiczna, edukacja ekologiczna w Drugiej Rzeczypospolitej, edukacja ekologiczna dzieci.

Bibliografia

Bednarek J., Raport Bangenmanna, w: T. Pilch (red. nauk.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Tom V, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2006.

Biała Księga Kształcenia i Doskonalenia. Nauczanie i uczenie się na drodze do uczącego się społeczeństwa/Komisja Europejska XXII Dyrekcja Generalna ds. Wychowania, Kształcenia i Młodzieży, V Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Stosunków Przemysłowych i Spraw Społecznych (The White paper on education and training: teaching and learning – towards the learning society – 1995, tłum. K. Pachniak, R. Piotrowski), Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP, Warszawa 1997.

Botkin J. W., Elmanjra M., Malitza M., Uczyć się – bez granic: Jak zewrzeć lukę ludzką. Raport Klubu Rzymskiego (No limits to learning: bringing the human gap: A Report to the Club of Rome – 1979, tłum. M. Kukliński, przedmowa B. Suchodolski), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982.

Botkin J. W., Elmanjra M., Malitza M., Uczyć się – bez granic: Jak zewrzeć lukę ludzką?, w: Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Tom III Księga druga: Myśl pedagogiczna w XX stuleciu. Wydanie drugie zmienione (wybór i opracowanie S. Wołoszyn), Dom Wydawniczy Strzelec, Kielce 1998.

Edukacja dla Europy Raport Komisji Europejskiej (Accomplishing Europe through education and training – Report by Study group on education and training – 1997, tłum. I. Wojnar I J. Kubin), Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN, Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 1999.

Faure E., Herrera F., Kaddoura A. R., Lopes H., Pietrowski A. W., Rahnema M., Ward F. Ch., Uczyć się, aby być (Apprende a etre – 1972, tłum. Z. Zakrzewska, przedmowa do wydania polskiego Cz. Kupisiewicz), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975.

Gromczyński W., Wstęp, w: H. Marcuse, Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego (One-Dimensional Man of Advanced Industrial Society – 1964, tłum. S. Konopacki, Z. Koenig, A. Chwieśko, M. Ćwirko-Godycki, M. Kozłowski, W. Gromczyński), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1991.

Górecka H., Raporty edukacyjne – w debacie nad rozwojem i przyszłością społeczeństw, w: T. Pilch (red. nauk.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. Tom V, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2006.

Illich I., Odszkolnić społeczeństwo (tłum. Ł. Mojsak), Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2010.

Illich I., Społeczeństwo bez szkoły (Deschooling Society – 1971, tłum. F. Ciemna, przedmowa B. Suchodolski), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1976.

Jawłowska A., Kontrkultura, w: A. Kłoskowska (red.), Encyklopedia Kultury Polskiej XX wieku. T. 1: Pojęcia i problemy wiedzy o kulturze, „Wiedza o Kulturze”. Wrocław 1991.

Kostyło H., Ivan Illich [1926 – 2002], w: I. Illich, Odszkolnić społeczeństwo (tłum. Ł. Mojsak), Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2010.

Mills Ch. W., Elita władzy (The Power Elite – 1956, opracowanie i redakcja I. Rafelski, przedmowa M. Maneli), Książka i Wiedza, Warszawa 1961.

Paleczny T., Kontestacja. Formy buntu we współczesnym społeczeństwie, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 1997.

Peccei A., Przyszłość jest w naszych rękach (z upoważnienia autora tłum. I. Wojnar, przedmowa B. Suchodolski), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987.

Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do Spraw Edukacji dla XXI wieku pod przewodnictwem J. Delorsa Edukacja jest w niej ukryty skarb (L’Education: Un tresor est cache dedans – 1996, tłum. W. Rabczuk), Stowarzyszenie Oświatowców Polskich Wydawnictwa UNESCO, Warszawa 1998.

Riesman D. oraz Glazer N. i Denney R., Samotny tłum (The Lonely Crowd – 1966, tłum., wstęp J. Strzelecki), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1971.

Suchodolski B., Przedmowa, w: I. Illich, Społeczeństwo bez szkoły (Deschooling Society – 1971, tłum. F. Ciemna), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1976.

Suchodolski B., Przedmowa, w: A. Peccei, Przyszłość jest w naszych rękach (Cento pagine per L’ avvenire – 1981, z upoważnienia autora tłum. I. Wojnar), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987.

Sztompka P., Socjologia Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002.

Wołoszyn S., Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym. Wydanie drugie poszerzone, Dom Wydawniczy Strzelec, Kielce 1998.

Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Tom III Księga druga: Myśl pedagogiczna w XX stuleciu. Wydanie drugie zmienione (wybór i opracowanie S. Wołoszyn), Dom Wydawniczy Strzelec, Kielce 1998.