Czy dusza ludzka jest płciowa?

W poszukiwaniu prawdy o ludzkiej płciowości

  • Andrzej Maryniarczyk Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Słowa kluczowe: dusza, ciało, płeć, kobieta, mężczyzna, osoba, gender, antropologia, metafizyka

Abstrakt

W artykule podjęto jedną z pierwszych prób odpowiedzi na pytanie o podstawy bytowe determinacji płciowej człowieka. Czy płciowość stanowi niezbywalny element bycia człowiekiem? Czy tylko jest elementem naszego kulturowego zróżnicowania?

W dyskusji nad tym problemem wykorzystano średniowieczną formę „kwestii dyskutowany”, w której strukturze można zawrzeć obiekcje (zarzuty), a następnie zaproponować rozwiązanie problemu oraz przedstawić odpowiedzi na zarzuty.

Autor w części dotyczącej wyjaśnień odwołuje się do metody uzasadnień metafizycznych, w których dąży się do wskazania obiektywnych (przedmiotowych) czynników zasadnie wyjaśniających badany fakt. Wyjaśnienia te są dopełnione wyjaśnieniami teologicznymi, mającymi jednak duży ładunek filozoficzny, a także z wziętymi z nauk neurologicznych. Całość analiz na celu dowieść, że „dusza ludzka ze swej natury jest płciowa”, a zatem bycie mężczyzną lub kobietą jest niezbywalnym sposobem istnienia osoby ludzkiej.

Bibliografia

Arystoteles.1992a. O częściach zwierząt. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, tłum. Paweł Siwek, t. 3, 616-756. Warszawa: PWN.

Arystoteles. 1992b. O duszy. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, tłum. Paweł Siwek, t. 3, 8-146. Warszawa: PWN.

Arystoteles. 1993. O rodzeniu się zwierząt, tłum. Paweł Siwek. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, t. 4, 716a. Warszawa: PWN.

Bortkiewicz, Paweł. 2014. Historia jednego wykładu, czyli gender zdemaskowany. Warszawa: Wydawnictwo Prohibita.

Bazan, Bernardo C. 1991. The Highest Encomium of Human Body. W: Littera, sensus, sentential, red. Abelardo Lobato, 99-116. Milano: Massimo.

Braine, David. 1992. The Human Person. Animal and Spirit. Notre Dame: Univ. of Notre Dame Press.

Czachorowski, Marek. 2013. Genderomania. Szczecinek: Fundacja „Nasza Przyszłość”.

Czarnecka, Anna. 2003. Czy mózg ma płeć? Różnice płciowe w budowie ludzkiego mózgu. Kosmos, 52(1), 21-27.

Diels, Herman. 1957. Die Fragmente der Vorsokratiker, red. Walther Kranz. Hamburg: Rowohlt.

Emery, Gilles. 2014. Teologia trynitarna św. Tomasza z Akwinu, tłum. Michał Romanek. Kraków: Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”.

Gazzaniga, Michael. 1997. O tajemnicach ludzkiego umysłu. Biologiczne korzenie myślenia, emocji, seksualności, języka i inteligencji, tłum. Anna Szczuka. Warszawa: Książka i Wiedza.

Gilson, Étienne. 1985. Duch filozofii średniowiecznej, tłum. Jerzy Rybałt. Warszawa: PAX.

Hengstenberg, Hans-Eduard. 1996. Der Leib Und die letzten Dinge. Dettelbach: Röll.

Kalat, James. 2012. Biologiczne podstawy psychologii, red. nauk. Jan Kaiser, tłum. Marek Binder, Anna Jarmocik i Michał Kuniecki. Warszawa: PWN.

Krąpiec, Mieczysław A. 2005. Ja – człowiek. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kuby, Gabriele. 2007. Rewolucja genderowa. Nowa ideologia seksualności, tłum. Marek Urban i Dorota Jankowska. Kraków: Wydawnictwo Homo Dei.

Kuby, Gabriele. 2013. Globalna rewolucja seksualna. Likwidacja wolności w imię wolności, tłum. Dorota Jankowska i Janusz Serafin. Kraków: Wydawnictwo Homo Dei.

Moir, Anne i David Jessel. 1993. Płeć mózgu. O prawdziwej różnicy między mężczyzną a kobietą, tłum. Nina Kancewicz-Hoffan. Warszawa: PIW.

Owens, Joseph. 1994. Thomas Aquinas. W: Individuation in Scholasticism. The Later Middle Ages and Counter-Reformation (1150-1650), red. Jorge Garcia, 173-194. Albany: State Univ. of New York Press.

Pańpuch, Zbigniew. 2015. Spór o cielesność. Analiza ujęć wybranych problemów u tomistów egzystencjalnych oraz propozycja wprowadzenia do antropologii filozoficznej rozróżnienia między ciałem a organizmem. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Wydawnictwo KUL.

Peeters, Marguerite A. 2013. Gender – światowa norma polityczna i kulturowa. Narzędzie rozeznania, tłum. Leszek Woroniecki. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.

Ratzinger, Józef. 2014. Zmartwychwstanie i życie wieczne, tłum. Joachim Kobienia. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Reale, Giovanni. 2012. Historia filozofii starożytnej, tłum. Iwo E. Zieliński, t. 1. Lublin: Wydawnictw KUL.

Rewolucja genderowa, red. nauk. Zdzisław Klafka. 2014. Toruń: Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej.

S. Thomae Aquinatis. 1950. Summa theologiae, red. Pietro Caramello. Taurini: Marietti.

S. Thomae Aquinatis. 1996. Opera omnia iussu Leonis XIII P. M. edita, t. 24/1: Quaestiones disputatae de anima, red. Bernardo C. Bazan. Roma-Paris: Commissio Leonina-Éditions Du Cerf.

Shanley, Brian J. 2017. Tradycja tomistyczna, tłum. Ryszard Mordarski. Kraków-Poznań-Warszawa: Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”.

Św. Tomasz z Akwinu, 1984. Streszczenie teologii, tłum. i oprac. Jacek Salij. Poznań: W drodze.

Św. Tomasz z Akwinu. 1981. De ente et essentia = O bycie i istocie, tłum., koment., studia Mieczysław A. Krąpiec. Lublin: RW KUL.

Św. Tomasz z Akwinu. 2000. O wierze, tłum. i oprac. Jacek Salij, OP, wstęp Paweł Milcarek, Poznań: W drodze.

Wojtyła, Karol. 2012. Miłość i odpowiedzialność. Warszawa: KAI, Hachette Livre Polska.

Opublikowane
2019-10-28
Dział
Z problematyki filozoficznej