Uwagi na temat onotologii i pedagogii starości
Abstrakt
Artykuł przedstawia problem starości z perspektywy personalistycznej. Autor odwołuje się do poglądów i koncepcji dawnych jak i współczesnych myślicieli takich jak Cyceron, J. A. Komeński, E. Erikson, Jan Paweł II, W. Chudy. W rozważaniach rozróżniono dwa znaczenia terminu „starość”: biologiczne (fizyczne) oraz osobowe (moralne, duchowe). Ważnymi elementami kategorii starości są: czasowość, utrata sił i możliwości działania, dystans i refleksja, świadomość zbliżania się do kresu życia, przygotowanie do śmierci. Ważnym aspektem pedagogii starości jest przekroczenie kluczowej opozycji tego okresu: udręka – starość.
Bibliografia
Chudy, Wojciech. 2009. Pedagogia godności. Lublin: TN KUL.
Cyceron, Plutarch. 1996. Pochwała starości, tłum. Zofia Cierniakowa (Cyceron) i Alfred Twardecki (Plutarch). Warszawa: Unia Wydawnicza Verum.
Erikson, Erik. 2012. Dopełniony cykl życia, tłum. Cezary Matkowski. Gliwice: Helion.
Jan Paweł II. 1995. Encyklika „Evangelium vitae”.
Jan Paweł II. 2005. Przesłanie do członków Papieskiej Akademii „Pro Vita”. Dostęp: 10.01.2019. https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/provita_19022005.html.
Komeński, Jan Amos. 1973. Pampedia, tłum. Krystyna Remerowa. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk: Ossolineum.
Przybylski, Ryszard. 1998. Baśń zimowa. Esej o starości. Warszawa: Wydawnictwo Sic.
Singer, Peter. 2004. O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej, tłum Anna Alichniewicz i Anna Szczęsna. Warszawa: PIW.
Spaemann, Robert. 2001. Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tłum. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Starnawski, Witold. 2008. Prawda jako zasada wychowania. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.