Włączenie do wspólnoty jako metoda wychowania moralnego – perspektywa pedagogiki neotomistycznej

  • Jarosław Horowski Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Słowa kluczowe: wspólnota, dobro wspólne, wstyd, pedagogika neotomistyczna, J. Woroniecki, K. Górski, K. Wojtyła

Abstrakt

Analizy prowadzone w niniejszym artykule dotyczą specyfiki pedagogiki neotomistycznej w obszarze metodologii wychowania. Szczególny przedmiot zainteresowania stanowi zależność mię­dzy włączeniem dojrzewającego człowieka do życia wspólnotowego (co obejmuje powierzenie mu obowiązków i odpowiedzialności za dobro wspólne) a jego rozwojem moralnym. Analizy zostały podzielone na trzy etapy. W pierwszym wskazano różnicę między wychowaniem i kształceniem. Drugi prezentuje neotomistyczne ujęcie relacji między rozwojem moralnym i uczestnictwem w ży­ciu wspólnotowym. W trzecim sformułowano zasady wychowania moralnego w aspekcie włączenia dojrzewającej osoby do życia wspólnoty.

Bibliografia

Boużyk, Maria Małgorzata. 2013. Wychowanie otwarte na religię. Polska Szkoła Filozofii Klasycznej o roli religii w wychowaniu. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Gałkowski, Stanisław. 2003. Rozwój i odpowiedzialność: antropologiczne podstawy koncepcji wychowania moralnego. Lublin: KUL.

Górski, Karol. 1935. Rodzina a współczesne prądy pedagogiczne. Ruch Katolicki, 9-10, 475-479.

Górski, Karol. 1937. Zasady personalizmu a wychowanie i szkoła. W: Katolicka myśl wychowawcza. Pamiętnik II Studium Katolickiego w Wilnie w dn. 28 VIII-1 IX 1936 r., red. S. Bross, 115-124. Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej.

Horowski, Jarosław. 2009. Podmiotowość w pedagogice chrześcijańskiej o inspiracji tomistycznej. Paedagogia Christiana, 24(2), 63-78. DOI: 10.12775/ PCh.2009.029.

Horowski, Jarosław. 2013. Roztropność – cnota w pedagogice zapoznana. W: Roztropność i cierpliwość jako sprawności moralne w wychowaniu, red. Iwona Jazukiewicz i Ewa Rojewska, 109-135. Szczecin: Zapol.

Horowski, Jarosław. 2014. Włączenie w życie społeczne jako wymóg sprawiedliwości – w perspektywie rozwoju moralnego. W: Nadzieja i sprawiedliwość jako sprawności moralne w wychowaniu, red. Iwona Jazukiewicz i Ewa Rojewska, 189-206. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Horowski, Jarosław. 2015. Wychowanie moralne według pedagogiki neotomistycznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.

Horowski, Jarosław. 2016. Wstyd a rozwój moralny – o antropologicznych fundamentach neotomistycznej teorii wychowania moralnego. Polska Myśl Pedagogiczna, 2, 231-244. DOI: 10.4467/24504564PMP.16.012.6690.

Kiereś, Barbara. 2015. Personalistyczny wymiar wspólnotowego życia w rodzinie. Kontekst cywilizacyjny. Paedagogia Christiana, 36(2), 195-208. DOI: 10.12775/PCh.2015.033.

Kiereś, Barbara. 2017. Człowiek i wychowanie. Od osoby do osobowości. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kostkiewicz, Janina. 2013. Kierunki i koncepcje pedagogiki katolickiej w Polsce 1918-1939. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Krąpiec, Mieczysław A. 2001. Dobro wspólne. W: Powszechna encyklopedia filozofii, red. Andrzej Maryniarczyk, 628-639. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.

Machowski, Adam. 2014. Rola rodziny i społeczności lokalnych w kształtowaniu cnoty sprawiedliwości według św. Tomasza z Akwinu. W: Nadzieja i sprawiedliwość jako sprawności moralne w wychowaniu, red. Iwona Jazukiewicz i Ewa Rojewska, 207-219. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Maritain, Jacques. 1943. Education at the Crossroads. New Haven & London: Yale University Press.

Maritain, Jacques. 1991. Dynamika wychowania, tłum. Arkadiusz Ziernicki. Znak, 9, 28-39.

Maritain, Jacques. 1993. Od filozofii człowieka do filozofii wychowania, tłum. Arkadiusz Ziernicki. W: Człowiek – wychowanie – kultura. Wybór tekstów, red. Franciszek Adamski, 61-79. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Maryniarczyk, Andrzej. 2016. Antropologiczno-metafizyczne podstawy adekwatnej teorii wychowania w ujęciu Filozoficznej Szkoły Lubelskiej. Polska Myśl Pedagogiczna, 2, 106-115. DOI: 10.4467/24504564PMP.16.004.6682.

Nowak, Marian. 2008. Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Rubacha, Krzysztof. 2005. Edukacja jako przedmiot pedagogiki i jej subdyscyplin. W: Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. Zbigniew Kwieciński i Bogusław Śliwerski, 21-33. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Starnawski, Witold. 2008. Prawda jako zasada wychowania. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

Starnawski, Witold. 2012. Źródła i pedagogiczne konsekwencje redukcjonizmu antropologicznego. Paedagogia Christiana, 29(1), 11-29. DOI: http://dx.doi. org/10.12775/PCh.2012.001.

Tarnowski, Janusz. 1993. Jak wychowywać? Warszawa: Wydawnictwa ATK.

Wojtyła, Karol. 1994a. Osoba i czyn. W: tenże: Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, 43-335. Lublin: TN KUL.

Wojtyła, Karol. 1994b. Osoba: podmiot i wspólnota. W: tenże, Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, 371-414. Lublin: TN KUL.

Woroniecki, Jacek. 1916. Społeczeństwo a wychowanie. Rok Polski, 8, 17-31.

Woroniecki, Jacek. 1918. O przyszłość ruchu skautowego w Polsce. Rok Polski, 7-8, 451-467.

Woroniecki, Jacek. 1924. Zdolność wychowawcza szkoły publicznej i jej granice. Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy, 5-7, 65-82.

Woroniecki, Jacek. 1930. Cnota kardynalna umiarkowania. Szkoła Chrystusowa, 5, 227-237.

Woroniecki, Jacek. 2000. Katolicka etyka wychowawcza, t. I-II/1-2. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Opublikowane
2019-07-06
Dział
Z problematyki społeczno-pedagogicznej