Inspiracje koncepcji ekologii integralnej papieża Franciszka

  • Ryszard F. Sadowski, SDB Instytut Ekologii i Bioetyki UKSW, Warszawa
Słowa kluczowe: ekologia integralna, ekofilozofia, encyklika, Laudato Si', Franciszek (papież)

Abstrakt

Artykuł ten prezentuje idee kulturowe oraz koncepcje filozoficzne, społeczne i naukowe, które wpłynęły na kształt koncepcji ekologii integralnej zaprezentowanej przez papieża Franciszka w encyklice Laudato Si’. Wiele wskazuje na to, że bezpośredni wpływ na myśl papieską miała wizja świata św. Franciszka z Asyżu oraz społeczne nauczanie Kościoła, a szczególnie nauczanie Jana Pawła II i Benedykta XVI. Wydaje się też, że przynajmniej pośredni wpływ na papieską wizję ekologii wyrażoną w encyklice ekologicznej miał humanizm integralny Jacques'a Maritain'a. Ze względu na zbieżność można też przypuszczać, że wcześniejsze koncepcje ekologii integralnej w wersjach zaproponowanych przez Ken'a Wilber'a, Leonardo Boff'a oraz Thomasa Berry'ego także mogły w jakimś stopniu zainspirować papieża Franciszka.

Bibliografia

Auyang Sunny Y. 1998. Foundations of Complex-system Theories: in Economics, Evolutionary Biology, and Statistical Physics. Cambridge - New York: Cambridge University Press.
Benedict XVI, Encyclical Caritas in Veritate (29.06.2009).
Benedict XVI, Message for the Celebration of the World Day of Peace (1.01.2010).
Berry Thomas. 1998. The Dream of the Earth. San Francisco: Sierra Club Books.
Berry Thomas. 2006. Evening Thoughts. Reflecting on Earth as Sacred Community. San Francisco: Sierra Club Books.
Berry Thomas. 2009. The Sacred Universe. Earth, Spirituality, and Religion in the Twenty-First Century. New York: Columbia University Press.
Bertalanffy Ludwig von. 1969. General System Theory. Foundations, Development, Applications. New York: Braziller.
Boff Leonardo, Virgilio P. Elizondo. 1995. "Ecology and Poverty: Cry of the Earth, Cry of the Poor". Concilium: International Journal of Theology 5:ix-xii.
Boff Leonardo, Virgilio P. Elizondo. 1995. Ecology and Poverty: Cry of the Earth, Cry of the Poor. Maryknoll: Orbis Books.
Boff Leonardo. 1997. Cry of the Earth, Cry of the Poor. Maryknoll: Orbis Books.
Conley John J. 2015. "An Elusive Integral Ecology". America. The National Catholic Review 213(3):27.
Echeverria Eduardo J. 2001. "Nature and Grace: The Theological Foundations of Jacques Maritain’s Public Philosophy". Journal of Markets & Morality 4(2):240-268.
Esbjörn-Hargens Sean, Michael E. Zimmerman. 2009. Integral Ecology. Uniting Multiple Perspectives on the Natural World. Boston: Integral Books.
Esbjörn-Hargens Sean, Michael E. Zimmerman. 2009. "An Overview of Integral Ecology. A Comprehensive Approach to Today’s Complex Planetary Issues". Integral Institute Resource Paper 2:1-14.
Faramelli Norman. 1970. "Ecological Responsibility and Economic Justice". Andover Newton Quarterly 11(2):81-93.
Francis (pope), Encyclical Laudato Si' (Rome, 24.05.2015).
Hamilton Marilyn. 2008. Integral City. Evolutionary Intelligences for the Human Hive. Gabriola Island: New Society Publishers.
Hathaway Mark, Leonardo Boff. 2009. The Tao of liberation: Exploring the ecology of transformation. Maryknoll: Orbis Books.
II Vatican Council, Pastoral Constitution on the Church in the Modern World Gaudium et Spes (Rome, 7.12.1965), No. 43.
Jaromi Stanisław. 2004. Ecologia humana - chrześcijańska odpowiedź na kryzys ekologiczny. Kraków: Bratni Zew.
Maritain Jacques. 1973. Integral Humanism: Temporal and Spiritual Problems of a New Christendom. Notre Dame: University of Notre Dame Press.
Maritain Jacques. Scholasticism and Politics. 2011. Indianapolis: Liberty Fund.
Maritain Jacques. 1965. Christian Humanism. W The Social and Political Philosophy of Jacques Maritain: Selected Readings, 155-169. Garden City: Image Books.
Mickey Sam, Adam Robbert, Laura Reddick. 2013. "The Quest for Integral Ecology". Integral Review 9(3):11-24.
Moore Hilary B. 1958. Marine ecology. New York: J. Wiley.
Papuziński Andrzej. 2007. "Koncepcja zrównoważonego rozwoju a nauka społeczna Kościoła". Przegląd Religioznawczy 224(2):21-44.
Paul VI, Encyclical Populorum Progressio (Rome, 26.03.1967).
Sen Indra. 1986. Integral Psychology. The Psychological System of Aurobindo Ghose. Pondicherry: Sri Aurobindo Ashram.
Stępniak Marek. 2008. "Rozwój człowieka – rozwój świata – refleksja w rocznicę wielkich papieskich encyklik społecznych". Annales. Etyka w życiu gospodarczym 11(1):149-156.
Swimme Brian, Thomas Berry, The Universe Story. From the Primordial Flaring Forth to the Ecozoic Era - A Celebration of the Unfolding of the Cosmos, San Francisco: HarperCollins 1992.
Wilber Ken. 2000. A Theory of Everything. An Integral Vision for Business, Politics, Science, and Spirituality. Boston: Shambhala.
Wilber Ken. 2012. The Spectrum of Consciousness. Wheaton: Quest Books.
Wyrostkiewicz Michał. 2007. Ekologia ludzka. Osoba i jej środowisko z perspektywy teologicznomoralnej. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Opublikowane
2016-12-31
Dział
Z problematyki filozoficznej