Pedagogiczne wspomaganie rozwoju duchowego dziecka w aspekcie jego integralnego zdrowia
Abstrakt
Człowiek w wielowymiarowości swojej natury jest istotą bio-psycho-społeczno-duchową. Rozwój wszystkich sfer jego natury jest warunkiem jego integralnie rozumianego zdrowia. W kontekście tego założenia celem prezentowanego tekstu jest wywołanie pedagogicznej refleksji nad często marginalizowanym w aspekcie dzieciństwa obszarem rozwoju duchowego, który w rzeczywistości stanowi najważniejszy czynnik integralnego rozwoju dziecka. Zamysłem autora jest skierowanie uwagi dorosłych na specyficzne cechy i właściwości dziecka, jak też uświadomienie potrzeby nie tylko ich uwzględniania w prowadzeniu działań wychowawczych w okresie dzieciństwa, ale wręcz otaczania ich uwagą i troską ze względu na ich znaczenie dla przyszłego pełnego rozwoju, zdrowia i dobrostanu człowieka.
Bibliografia
Białek, Ewa Dorota. 2009. Zrównoważony rozwój dziecka w świetle nowych wyzwań. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Chuengsatiansup, Komatra. 2003. Spirituality and health: an initial proposal to incorporate spiritual health in health impact assessment. Environmental Impact Assessment, (23)1, 3-15.
Domaradzki, Jan. 2013. O definicjach zdrowia i choroby. Folia Medica Lodziensia, (40)1, 5-29.
Fromm, Erich. 2006. O sztuce miłości, tłum. Aleksander Bogdański. Warszawa: Dom Wydawniczy Rebis.
Gil, Robert i Andrzej Dziedziczko. 2004. Pojęcie świadomości zdrowotnej, zdrowia i choroby. Zdrowie Publiczne, (114)2, 250-255.
Heszen-Niejodek, Irena i Ewa Gruszczyńska. 2004. Wymiar duchowy człowieka, jego znaczenie w psychologii zdrowia i jego pomiar. Przegląd Psychologiczny, (47)1, 15-31.
Kapała, Magdalena. 2017. Duchowość jako niedoceniany aspekt psyche. Propozycja nowego ujęcia duchowości w psychologii – kategoria wrażliwości duchowej. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, XXX 1, 7-37.
Khushf, Gadhvi. 1995. Expanding the horizon of reflection on health and disease.
The Journal of Medicines and Philosophy, 20, 461-473.
Krąpiec, Mieczysław Albert. 1999. Człowiek w kulturze. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Murzyn, Andrzej. 2003. Prymat dziecka nad metodologią i organizacją. Wokół serii pedagogicznej Nauczyciele – Nauczycielom. W: Dziecko w świecie wartości, cz. 2, red. Barbara Dymara, Maria Łopatkowa, Maria Pulinowa i Andrzej Murzyn, 253-257. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Popielski, Karol. 2005. Egzystencja: wzrastanie bio-psycho-duchowe. W: Wzrastanie człowieka w godności, miłości i miłosierdziu, red. Mirosław Kalinowski, 189-201. Lublin: Wydawnictwo Naukowe KUL.
Preamble to the Constitution of WHO (entered into force on 7 April 1948). Dostęp:
12.2017. http://www.who.int/about/mission/en/.
Przetacznikowa, Maria i Grażyna Makiełło-Jarża. 1982. Podstawy psychologii ogólnej. Warszawa: WSiP.
Pulinowa, Maria. 2003. Ziemia jako wartość w edukacji dziecka. W: Dziecko w świecie wartości, cz. 2, red. Barbara Dymara, Maria Łopatkowa, Maria Pulinowa i Andrzej Murzyn, 99-134. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Sawicki, Mieczysław. 1995. Dziecko jest osobą: szkice z teorii kształcenia i wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Semper.
Socha, Piotr. 2000. Psychologia rozwoju duchowego – zarys zagadnienia. W: Duchowy rozwój człowieka. Fazy życia, osobowość, wiara, religijność, red. Piotr Socha. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Tyszkowa, Maria. 2005. Jednostka a rodzina: interakcje, stosunki, rozwój. W: Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne, red. Maria Przetacznik-Gierowska i Maria Tyszkowa, 124-150. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Walczak, Anna. 2017. „Życie duchowe” - podróż do źródeł. W: Mistrzostwo duchowe, red. Anna Walczak, Wojciech Mikołajewicz, 139-154. Łódź: Wyd. UŁ.
Waloszek, Danuta. 2006. Pedagogika przedszkolna – metamorfoza statusu i przedmiotu badań. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.
Wilk, Józef. 2001. Wychowawca wobec pytania: „Kim jest dziecko?”. W: Oblicza dzieciństwa, red. Dorota Kornas-Biela, 181-196. Lublin: TN KUL.
Żołnierz, Joanna i Jarosław Sak. 2017. Modern research on religious influence on human health. Journal of Education, Health and Sport, 7(4),100-112.
Żuchelkowska, Krystyna. 2016. Zdrowie jako wartość. W: Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, red. Krystyna Chałas i Adam Maj, 1537-1542. Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne.