Osoba z niepełnosprawnością intelektualną w opiniach młodych obywateli Polskii Ukrainy – wsparcie duchowości

Józef Jan Binnebesel; Ditta Baczała

Józef Jan Binnebesel Katedra Tanatopedagogiki i Terapii, Wydział Nauk Pedagogicznych, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
Ditta Baczała, prof Wydział Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Słowa kluczowe: niepełnosprawność intelektualna, duchowość, wsparcie duchowe

Abstrakt

Artykuł ma charakter teoretyczno-badawczy. Przedstawia eksplorację opinii studentek i studentów kierunków pomocowych, z Polski i Ukrainy na potrzebę wsparcia duchowego dla osób z niepełnosprawnością intelektualną (NI). Do badań zostały wybrane osoby z początku pierwszego roku studiów na: psychologii, pedagogice, pedagogice specjalnej i pracy socjalnej. Duchowość człowieka jest jednym z elementów tworzących pełnię człowieczeństwa. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, a do analizy danych wybrano metody statystycznego opracowania, np. Test c². Otrzymane wyniki nie są diametralnie zróżnicowane przez poszczególne zmienne. Rezultaty pokazują, że młodzi obywatele z tych dwóch państw, którzy w przyszłości zawodowej będę zajmować się osobom z NI uznają wsparcie duchowe dla tej grupy społecznej za jedno z ich podstawowych praw.

Author Biographies

Józef Jan Binnebesel, Katedra Tanatopedagogiki i Terapii, Wydział Nauk Pedagogicznych, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Jest kierownikiem Katedry Tanatopedagogiki i Terapii na Wydziale Nauk Pedagogicznych UMK w Toruniu. Zainteresowania naukowe: obszar opieki i terapii dzieci przewlekle chorych oraz terapii osób, a w szczególności dzieci, w żałobie; problematyka duchowości osób w stanach specjalnych.

Ditta Baczała, prof, Wydział Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

Jest kierownikiem Katedry Psychopedagogiki Specjalnej na Wydziale Nauk Pedagogicznych UMK w Toruniu. Zainteresowania naukowe: rozwój społeczny i funkcjonowanie społeczne osób z niepełnosprawnością intelektualną (w stopniu głębszym, w każdym wieku) ze szczególnym uwzględnieniem ich kompetencji społecznych.

Bibliografia

Baczała, Ditta. 2012. Niepełnosprawność intelektualna a kompetencje społeczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.

Benedykt XVI. 2006. Orędzie Ojca Świętego na XIV Światowy Dzień Chorego. Otaczajmy troską i miłością umysłowo chorych. L’Osservatore Romano, (2).

Binnebesel, Józef. 2013. Tanatopedagogika w doświadczeniu wielowymiarowości człowieka i śmierci. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Binnebesel, Józef. 2014. Tanatopedagogical contexts of Victor Frankl’s concept. Progress in Health Sciences, 4(1), 233-238.

Binnebesel, Józef. 2017. Percepcja lęku przed śmiercią w kontekście Tanatopedagogicznej Relacyjnej Terapii Zastępczej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.

Bonelli, Raphael M. i Harold G. Koenig. 2013. Mental Disorders, Religion and Spirituality 1990 to 2010: A Systematic Evidence-Based Review. Journal of Religion and Health, 52, 657-673. Dostęp 23.06.2017. https://doi.org/10.1007/s10943-013-9691-4.

Dyrektorium katechetyczne Kościoła Katolickiego w Polsce, red. Anna Królikowska. 2001. Kraków: WAM.

Francesco. 2016. Giubileo Straordinario della Misericordia: Giubileo degli ammalati e delle persone disabili. Dostęp 10.04.2017. http://w2.vatican.va/content/francesco/it/homilies/2016/documents/papa-francesco_20160612_omelia-giubileo-ammalati-disabili.html.

Francesco. 2017. Alla Delegazione „Special Olympics International”. Dostęp 10.04.2017. http://w2.vatican.va/content/francesco/it/speeches/2017/february/documents/papa-francesco_20170216_special-olympics-international.html.

Frankl, Viktor E. 1984. Homo patiens, tłum. Roman Czernecki i Józef Morawski. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.

Frankl, Viktor E. 2009. Człowiek w poszukiwaniu sensu, tłum. Aleksandra Wolnicka. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.

Jan Paweł II. 1981. O pracy ludzkiej: encyklika Laborem exercens.

Jan Paweł II. 1994. Lettera alle Famiglie Gratissimam Sane. Dostęp 10.04.2017. https://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/it/letters/1994/documents/hf_jp-ii_let_02021994_families.html.

Jan Paweł II. 2004. Ludzie najsłabsi i najbardziej potrzebujący w życiu społeczeństwa. Dostęp 10.04.2017. http://www.opoka.org.pl/ biblioteka/ W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/uposledzenie_05012004.html.

Katecheza osób szczególnej troski: stan aktualny, propozycje na przyszłość, red. Andrzej Kiciński. 2008. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Katecheza po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła, t. 1, red. Władysław Kubik. 1985. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.

Kiciński, Andrzej. 2010. Ewangelizacja środowisk życia osób niepełnosprawnych. W: Katecheza ewangelizacyjna. Poszukiwanie koncepcji, red. Paweł Mąkosa, 213-220. Lublin: Polihymnia.

Kielar, Aleksandra M. i Janusz Tomczak. 2002. Autorski program nauczania religii uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym na I, II, III etap edukacyjny. Gniezno: Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum.

Maison, Dominika. 2008. Postrzeganie osób upośledzonych umysłowo przez społeczeństwo polskie. Raport z badania jakościowego. Dostęp 7.10.2010. www.psouu.org.pl/publikacje.

Moberg, David. 1984. Subjective Measures of Spiritual Well Being. Review of Religious Research. New York: Religious Research Association.

Open Society Foundations. Dostęp 12.10.2017. www.eumap.org.

Poston, Denise J. i Ann P.Turnbull. 2004. Role of Spirituality and Religion in Family Quality of Life for Families of Children with Disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 39(2), 95-108.

Stala, Józef. 2003. Katecheza specjalna dzisiaj. Problemy i wyzwania. Kielce: Wydawnictwo JEDNOŚĆ.

Switzky, Harvey N. i Stephen Greenspan. 2006. What is Mental Retardation? Ideas for an Evolving Disability in the 21st Century. Washington: AAMR.

Vogel, Jeannine, Edward A. Polloway, i David J. Smith. 2006. Inclusion of People with Mental Retardation and Other Developmental Disabilities in Communities of Faith. Mental Retardation, 44(2), 100-111. Dostęp 21.06.2017. https://doi.org/10.1352/0047-6765(2006)44 [100:IOPWMR] 2.0.CO;2.

Zakrzewska-Manterys, Elżbieta. 2010. Upośledzeni umysłowo. Poza granicami człowieczeństwa. Warszawa: UW.

Zwingmann, Christian, Constantin Klein i Arndt Büssing. 2011. Measuring eligiosity/spirituality.Theoretical differentiations and categorization of instruments. Religions, 2, 345-357.